Serie Onderzoek: Koprot bestrijden met integraal pakket maatregelen

Koprot is een lastig probleem, zegt onderzoeker Bert Evenhuis van WUR. „Je ziet het niet op het veld, maar het gebeurt wel op het veld. Koprot wordt veroorzaakt door de schimmel Botrytis, die de ui al in een vroeg stadium infecteert. De schimmel groeit in de uienpijpjes en blijft daar zitten, maar aan de buitenkant zie je niets. Op een gegeven moment groeit de Botrytis door het pijpje heen naar beneden, naar de bol toe. Dan heb je met koprot te maken.”

Om koprot effectief te beheersen, is een integraal pakket van maatregelen nodig. In eerder onderzoek is met steun van de uiensector al vastgesteld welke middelen een goed effect hebben bij de beheersing van de schimmel in het veld, aldus Evenhuis. Naast het bestrijden van de epidemie is ook de oogstperiode van belang. Een van de maatregelen is om Botrytis op tijd de pas af te snijden, zegt hij. “Dat kan door het loof niet te kort te klappen en de veldperiode zo kort mogelijk te houden en de uien in de schuur op de juiste manier te drogen. Hoe korter de uien in het zwad liggen, hoe beter het is. Door het product snel in te schuren en de juiste drooghandelingen uit te voeren, kan de koprotinfectie tot staan worden gebracht.”

Juiste timing

Belangrijk is om na het inschuren eerst het vocht af te drogen en de uien daarna naar een hogere temperatuur (32°C) te brengen. Dan kan een groot deel van het koprotprobleem worden voorkomen, legt hij uit. „Wat er dan gebeurt, is dat je als het ware de hals van de ui afsnoert, waardoor die indroogt. De schimmel kan dan de bovenkant van de ui niet meer bereiken en de bol blijft gezond. Goed inschuren is dus zeer belangrijk om de race tegen Botrytis te winnen.”

De ziekte koprot komt lang niet elk jaar voor, zegt de onderzoeker. Maar als de omstandigheden vochtig zijn, in combinatie met een hoge temperatuur, ligt koprot op de loer en moet ertegen worden gespoten. „Zorg dat je de gewasbescherming op orde hebt”, adviseert hij. „Dat wordt steeds minder gemakkelijk in een krimpend middelenpakket. De juiste timing van een effectief middel is ontzettend belangrijk voor een effectieve bescherming van het gewas.” Waarschuwingssystemen kunnen daarbij helpen. Binnen Uireka zijn hiervoor drie beslissingondersteunende systemen getoetst en vergeleken.

Uienhopen afdekken

Uientelers hebben de wettelijke verplichting uienafvalhopen af te dekken, stelt Evenhuis. Reden daarvoor is dat de schimmel Botrytis op de uienhoop kan gaan groeien. „Als de hoop niet is afgedekt, kunnen de schimmelsporen de wijde wereld ingaan”, aldus de onderzoeker. „Als daar in de buurt een uienveld ligt en de omstandigheden zijn goed, kan dat het begin zijn van een Botrytis-epidemie.” Wanneer een teler koprot in zijn uien heeft en die partij wordt naar bijvoorbeeld Senegal geëxporteerd, worden de uien onherroepelijk teruggestuurd, waarschuwt de onderzoeker. „Dat kan tot een enorme kostenpost leiden.”