NEPG raamt oogst fors lager en ziet evenwicht op aardappelmarkt

De vrije markten blijven volgens VTA redelijk overeind door de terughoudendheid van telers om te verkopen, en door de vlotte afzet van verwerkt product. „Fabrieken hebben moeite met het opbouwen van voorraden. Aan de andere kant wordt de verwerkende industrie echter ook geconfronteerd met leveringsproblemen en kostenstijgingen voor sommige productiemiddelen (energie, oliën, verpakkingen, arbeid), terwijl bovendien de export op afstand afhankelijk blijft van de mogelijke heropleving van Covid-19 over de hele wereld. Afgezien van deze onzekerheden verwachten de meeste insiders niettemin evenwichtige markten gedurende het hele seizoen, waarbij de telersprijzen ten minste vergelijkbaar zijn met contracten."

Contractprijzen

Volgens de akkerbouworganisatie zijn hogere contractprijzen noodzakelijk. „De aardappelteelt brengt steeds hogere risico's met zich mee, zowel financieel (hogere productiekosten) als met betrekking tot klimaatverandering." De contractprijzen voor het huidige seizoen daalden met 0,50 euro per 100 kg tot 2 euro per 100 kg in vergelijking met die van vorig jaar, afhankelijk van type aardappel. De NEPG denkt dat de contractprijzen voor 2022/2023 met tenminste 3 tot 4 euro per 100 kg moeten stijgen om de teelt voor telers interessant en het overwegen waard te maken. „Zo niet, dan zou een verdere verkleining van het areaal de oplossing zijn voor een betere financiële situatie voor de telers."

Areaaldaling

In 2021 daalde het aardappelareaal in de EU-4 met ongeveer 24.000 ha, van 522.000 naar 498.000 ha. „In het laatste jaar zijn verschillende productiekosten enorm gestegen. Kosten voor diesel en elektriciteit zijn uitzonderlijk toegenomen, terwijl de kosten voor kunstmest eveneens de pan uit rijzen. Maar ook kosten voor gewasbescherming zijn aanzienlijk hoger, enerzijds als gevolg van dure middelen en anderzijds als gevolg van een hoge ziektedruk. Tegelijkertijd zijn de opbrengstprijzen voor granen en koolzaad ook gestegen, waardoor deze gewassen interessanter en zeker veel minder risicovol zijn dan de aardappelteelt."

Uitdagend aardappelseizoen

Hoewel de opbrengsten nog heel behoorlijk zijn, was het volgens de verenigde organisaties een uitdagend aardappel seizoen. Met uitzondering van Frankrijk hadden de vier landen last van het natte weer. „Vanaf eind september tot begin november draaiden aardappelrooiers op 60 tot 70 procent van hun capaciteit, wat het hele rooiproces flink vertraagde." Over de hele linie zijn de bruto opbrengsten in de verschillende landen gemiddeld tot goed, hoewel er per regio wel verschillen zijn. De verwachting is wel dat de netto opbrengsten lager zullen zijn. In de eerste plaats als gevolg van de verliezen in het veld door waterschade. Maar ook de nodige kwaliteitsproblemen zoals holle harten, gespleten aardappelen en groeischeuren komen veelvuldig naar voor. Daarnaast kunnen opslagproblemen, die er in sommige gevallen al zijn, zorgen voor een hogere tarra, aldus de VTA.