NEPG: contracten beter, maar niet zomaar tekenen
Dat stelt de NEPG. De laatste contractprijzen die vanuit de verwerking onlangs naar buiten zijn gebracht, liggen in de meeste gevallen net iets hoger dan die welke eind vorig jaar werden gepubliceerd. Prijzen liggen meestal 2,50 tot 4,00 euro per 100 kilogram hoger, afhankelijk van land, afnemer, leveringsperiode en rassen. Sommigen dekken de veel hogere productiekosten die telers maken, andere niet.
De afgelopen maanden laten een sterke kostenstijging zien. Niet alleen van energie, meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Ook arbeid, bouwprijzen, machines en onderhoud zijn fors duurder geworden. De huurprijs van grond is niet alleen gestegen, maar ‘aardappelland’ is soms ook nog eens onmogelijk te vinden.
De terughoudendheid van telers om de nieuwe contracten te ondertekenen, is voor sommige verwerkers reden om hun prijstabellen aan te passen om te proberen wat meer boeren over de streep te trekken.
Contractvoorwaarden
Contractvoorwaarden zijn echter belangrijker dan de prijstabellen, geeft de NEPG aan. Maar deze voorwaarden ontbreken vaak of zijn onvolledig. Grote tekortkomingen in contractvoorwaarden liggen op het vlak van ‘overmacht’ en verdeling van lasten en risico’s tussen telers en verwerkers. Gevolgen van klimaatverandering, aanscherping gewasbeschermingsmiddelen en duurzame ontwikkeling door de hele aardappelketen worden meestal niet genoemd.
Uitdagingen
Met de (komende) nieuwe EU-regelgeving voor vergroening van de landbouw (GLB) ontstaan er een heleboel nieuwe uitdagingen. Aardappeltelers vinden dat kopers en de samenleving als geheel ook hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Naast telers moet de rest van de aardappelketen haar verantwoordelijkheid nemen als ze een gestage en voldoende grote stroom aardappelen willen.