Antwoorden op vragen over groenbemesters
Hoe maximaliseer je de organische stofproductie met een groenbemester die na 15 september gezaaid wordt?
Erik Nagelhoud van Agrifirm: „Als je de groenbemester in de winter wilt inwerken, moet je kiezen voor een soort met snelle groei. Is het een groenbemester die de winter over blijft staan, kies dan een gras of graanachtige.”
In welke situatie moet de teler anders omgaan met de groenbemester?
Christoffel den Herder van Ceres Horti Advice: „Teel je een zaaigewas na de groenbemester, kies dan een soort die minder bovengrondse massa produceert. Als je bang bent dat je vreterij krijgt in het volggewas, houd dan een korte periode braak aan om de grond voor het zaaien wat uit te drogen.”
Kun je te veel vlinderbloemigen gebruiken in een mengsel?
Thea van Beers van Agrifirm: „Vlinderbloemigen doen het beter in een combinatie met andere soorten in een mengsel of onder dekvrucht. Het is dus beter om meerdere componenten te hebben in het mengsel.”
Welke groenbemesters bestrijden aaltjes?
Thea van Beers van Agrifirm: „Dat zijn er maar een paar en voor een paar soorten aaltjes werkt het. Een gewas Tagetes (Afrikaantjes) dat je drie maanden teelt om het goed te laten doorwortelen kan tot 99 procent van de populatie Pratylenchus penetrans doden. De andere bekende aaltjesbestrijdende soorten bestrijden het bietencystenaaltje (BCA). Ze doen dat beter dan zwarte braak. Dit kan met hier voor ontwikkelde bladrammenas- en gele mosterdsoorten. Voor de andere schadelijke aaltjessoorten geldt dat je in ieder geval een groenbemester moet kiezen die aanwezige schadelijke aaltjes niet vermeerdert.”
Spinazie en bieten laten oxaalzuur achter na de teelt. Welke groenbemesters zijn geschikt na die teelten?
Erik Nagelhoud van Agrifirm: „Spinazie laat oxaalzuur én stikstof achter. Fijnzadige groenbemesters hebben meer moeite met oxaalzuur. Kies dan liever een grofzadige, zoals een graan. Klavers en andere vlinderbloemigen hebben moeite met de achtergelaten stikstof. Dat is daardoor niet zo’n goede keuze. Tegen het oxaalzuur na de spinazieteelt is het het mooiste als de plantenresten eerst een paar weken verteren kunnen.”
Hoe voorkom je dat de groenbemester zaden achterlaat?
Erik Nagelhoud van Agrifirm: „Een soort die gemakkelijk zaad vormt is boekweit, maar oliehoudende zaden zijn lastiger, want die blijven erg lang kiemkrachtig in de grond. Heeft een groenbemester meer groeitijd, maak hem dan dood voor hij gaat bloeien.”
Kun je ook te vroeg zijn met het zaaien van een groenbesmester?
Christoffel den Herder van Ceres Horti Advice: „Ja, dat kan. Denk dan vooral aan het risico op bloei van de groenbemester. Iets anders is dat het te droog is, als je heel vroeg zaait. Je loopt dan meer kans op veronkruiding, als het onkruid eerder gaat kiemen dan de groenbemester.”
Hoe kies je de beste groenbemester die de winter over blijft?
Christoffel den Herder van Ceres Horti Advice: „Het voordeel is dat je leven op het land houd met een groenbemester die de winter over staat, maar een groenbemester die goed afvriest geeft ook bedekking van de grond en zorgt dat de grond vroeger droog is (dan een die langer staat). Een afvriezende groenbemester is dus mooi als je een vroeg volggewas wil telen.”
Hoe voorkom je tijdsdruk in het voorjaar om van de groenbemester af te komen?
Thea van Beers van Agrifirm: „Je zou kunnen klepelen met een lichte machine, zodra dat kan. Na twee weken kom je dan met de grondbewerking. Doe dat niet te diep, bijvoorbeeld met een ecoploeg.”
Hoe voorkom je dat het onkruid vogelmuur een probleem wordt in je groenbemester?
Christoffel den Herder van Ceres Horti Advice: „Je kunt de grond een keer bewerken voor de zaai van het gewas. Een andere methode is een korte braak met een vals zaaibed tegen onkruid. Je kunt eventueel wat meer zaaizaad gebruiken om de groenbemester beter dekkend te maken.”
Wanneer is het echt te laat voor een groenbemester?
Erik Nagelhoud van Agrifirm: „Ik ben wel eens verrast van wat er nog kan. In oktober-november is het te laat voor bladrammenas, maar gele mosterd kan nog en haver. Eind november heeft het geen zin meer voor wie laat wil ploegen, maar als je voor voorjaarsploegen kiest, kan rogge nog wel. Toch heb je bij vroegere zaai betere resultaten. De hoofdgrondbewerking is bepalend. Voor een groenbemester heb je in ieder geval 4 tot 6 weken groei nodig, afhankelijk van de najaarstemperatuur.”
Hoe kun je een groenbemester het beste inwerken?
Christoffel den Herder van Ceres Horti Advice: „Doe het bij voorkeur vrij oppervlakkig. Klepelen heeft mijn voorkeur, liever dan een messenrol. Daarna is het liefst even droog en dan doe je de hoofdgrondbewerking.”
Wat zijn de voordelen van onderzaai?
Christoffel den Herder van Ceres Horti Advice: „Je hebt een stukje voorsprong. Zodra het graan weg is, start de groei. Na granen kan je een gigantisch pakket klaver telen. Het heeft ook nadelen. Zo combineert het lastig met een stoppelbewerking en is het lastig bij aanwezigheid van wortelonkruiden.”
Zijn er groenbemesters die bodemgebonden ziektes kunnen voorkomen?
Thea van Beers van Agrifirm: „Behalve de voorbeelden met de aaltjes, kan je hier niet veel op sturen. Toch heeft zwart laten grotere nadelen. Daarom zou ik toch kiezen voor een groenbemester. Zorg er wel voor dat je gewasresten van het hoofdgewas goed wegwerkt. Er zijn helaas geen goede bestrijders van schimmels et cetera bekend.”
Tekst: Jorg Tönjes
Beeld: Jorg Tönjes