Onderzoek IRS: 10 centimeter optimale zaaiafstand cichorei

Uit het onderzoek dat het IRS de afgelopen drie jaar heeft gedaan komt naar voren dat bij een zaaiafstand van 10 centimeter de maximale inulineopbrengst wordt behaald. Bij nauwere zaaiafstanden (8 en 8,9 centimeter) was de inulineopbrengst nagenoeg gelijk. Bij zaaiafstanden ruimer dan 10 centimeter daalde de inulineopbrengst: bij 13,3 centimeter lag de opbrengst zo’n 4 procent lager en bij een zaaiafstand van 16 centimeter was dit bijna 10 procent lager.

Kosten zaaizaad

In het onderzoek is ook gekeken naar welke afstand financieel het meest gunstig is (met het oog op de zaaizaadkosten). Het blijkt dat een zaaizaadafstand van 10 centimeter optimaal is, maar dat bij afstanden tot 13,3 centimeter het saldo nauwelijks daalt: ongeveer 25 euro per hectare.

Bij nauwere afstanden dan 10 centimeter wordt een snellere daling van het saldo waargenomen. Dit wordt veroorzaakt doordat zaaiafstanden van 8 en 8,9 centimeter niet resulteren in een extra inulineopbrengst. Wel nemen de zaaizaadkosten met 12,5 procent en 25 procent toe. Als er op 16 centimeter wordt gezaaid, daalt het saldo gemiddeld met 250 euro ten opzichte van 10 centimeter zaaiafstand.

Onderzoeksopzet

Volgens het IRS waren er diverse aanleidingen om het onderzoek te doen. Zo leek het erop dat de huidge rassen minder hol en meer in bietvorm groeiden waardoor ruimer zaaien een mogelijkheid leek. Daarnaast zou duurder geworden (pillen)zaad ervoor kunnen zorgen dat het grootste financiële voordeel met een ruimere zaaiafstand kan worden bereikt. Tot slot zou ruimer zaaien de mogelijkheden kunnen vergroten om (in de toekomst) in de rij te schoffelen.

In 2019, 2020 en 2021 werd jaarlijks op zowel kleigrond als zandgrond een proefveld aangelegd. Er werd op verschillende afstanden gezaaid: 8 centimeter (250.000 zaden/ha), 8,9 centimeter (225.000 zaden/ha), 10 centimeter (200.000 zaden/ha), 11,4 centimeter (175.000 zaden/ha), 13,3 centimeter (150.000 zaden/ha) en 16 centimeter (125.000 zaden/ha). Er werd gebruik gemaakt van gepileerd zaad van zowel standaardrassen als van sulfonyl-urea tolerante rassen en direct op eindafstand gezaaid.

Ruim na opkomst werden planten geteld om zo het aantal planten en het opkomstpercentage in kaart te brengen. De velden met minder dan 40 procent opkomst zijn niet meegenomen in de analyse. Bij een veldopkomst van minder dan 40 procent is de invloed van de zaaiafstand ondergeschikt aan de opbrengst. Bovendien wordt in de praktijk bij een dergelijke opkomst waarschijnlijk besloten tot overzaai, aldus het IRS. De oogst vond na half oktober plaats.