Column: Freda Bierema, Nieuw-Zeeland: Een bewogen oogstseizoen
We hebben hier wel vaker meegemaakt dat het in het begin van het jaar bewolkt is met af en toe wat regen, maar nadat we eind januari een kleine week hadden met een paar oogstbare dagen kon de combine tot medio februari in de schuur geparkeerd worden - het tijdsspan waarin we normaal gesproken de grootste hoeveelheid van onze gewassen binnenhalen. Niets is frustrerender dan voor de zoveelste keer het weerbericht op te zoeken en te zien dat de periode met donkere regenwolkjes weer een aantal dagen verlengd is ten opzichte van de laatste keer dat je keek…. Maar goed, niets wat je daar zelf aan kunt doen.
Wat we wel konden doen, was een plan maken voor het moment dat het weer zou omslaan. Vorig jaar hadden we onze droogcapaciteit al verdubbeld, evenals de bulkopslagruimte met betonnen vloer, wat nu dus erg goed van pas kwam. Vervolgens hebben we gekeken naar mogelijkheden om de tarwes zo hoog mogelijk te stoppelen in plaats van volledig te hakselen. Dit hoog stoppelen is op zich geen probleem, maar wel de verwerking hiervan. We hebben er namelijk bewust voor gekozen om niet te branden, dit in tegenstelling tot de meeste van onze Nieuw-Zeelandse collega’s. Het besluit was om er nadien met een maaimachine in te gaan en te hopen dat dit zou werken, zo niet dan zou het een probleem voor later zijn. Uiteindelijk werkte deze aanpak wel, maar bleek er door het slechte weer zo’n tekort aan tarwe stro te zijn dat op het eerste perceel na alles door een loonwerker ingeperst is.
In Mid Canterbury - waar wij wonen - bracht de gerst deze oogst niet meer dan 5 tot 7 ton per hectare op als gevolg van een late vorst in het voorjaar. Ook de vroege grassen hadden hierdoor een relatief lage opbrengst. Tarwe bracht circa 2 ton minder dan normaal (11 tot 13 ton/ha), en veel baktarwes zijn afgekeurd vanwege slechte kwaliteit. De erwtenopbrengst was erg gewoon (3 tot 4 ton/ha) met vooral op het Noordereiland hele percelen niet geoogst omdat ze te lang onder water hadden gestaan. Ook klaverzaad was een uitdaging dit jaar met kiemen. voor veel boeren een groot probleem. Uiteindelijk waren we door een aantal lange dagen en nachten niet veel later klaar dan normaal en zijn we inmiddels weer begonnen met het inzaaien voor de nieuwe oogst. Wanneer er over opbrengsten zoals hierboven gesproken wordt, mogen wij op ons eigen bedrijf echter absoluut niet klagen.
Voor veel Kiwi-boeren was 2022 ‘the worst harvest ever’
Het is mens eigen om te kijken en te vergelijken. Voor veel Kiwi-boeren was 2022 ‘the worst harvest ever’; wij zelf hebben tot nu toe 1998 als onze meest barre oogst ervaren. Twee trekkers voor de aardappel- en wortelrooiers, twee trekkers voor de kipwagens en nog kregen we aan het einde van de rit niet alles van het land. Dit jaar hadden we een span van 36 uur waar de noordwestenwind een dauwvrije nacht gaf en konden we van vrijdagochtend vroeg tot zaterdag eind van de middag (toen het weer begon te regenen) 10 ha tarwe, 21 ha klaver en 36 ha graszaad dorsen. Door het efficiënt gebruik maken van zulke momenten was de opgelopen achterstand al weer een heel eind ingehaald.
Behalve granen, graszaad, klaver en erwten hebben we over de jaren een wijde variëteit aan fijne zaden geteeld, onder meer uienzaad, wortelzaad, mosterdzaad, radijs en het afgelopen jaar spinaziezaad. Deze zaden worden als lucratieve gewassen door de handelaren aangeboden, maar de praktijk heeft geleerd dat de hoge financiele opbrengst per kilogram gepaard gaat met hoge kosten en een hoog risico. Eén of twee percelen per jaar is echter altijd een leuke uitdaging en houdt ons scherp. Dit jaar hadden we daarnaast als proef een streep met zonnebloemen gemengd met phacelia voor bodemverbetering gezaaid. De Nieuw-Zeelandse landbouw (lees: de partij van de Groenen) spreekt veel over en begint onderzoek te doen naar regeneratieve landbouw omdat ook hier de trend is naar minder kunstmest en chemicaliën. Hoewel, met een nog steed groeiende wereldbevolking en rap stijgende voedselprijzen vragen we ons steeds vaker af wat de gulden middenweg is….
Een goed voorjaar met mooi weer gewenst!
Steven, Freda en Pieter Taco Bierema
