Boeren sluiten kringloop met de mens bij actie Give a shit
Het is belangrijk voor de samenleving het gat in de kringloop te dichten en barrières te slechten die hergebruik van essentiële mineralen en waardevolle stoffen belemmeren, zegt de organisatie bestaande uit Broodje Poep, Symphony of Soils, AERES, Living Lab Fryslan, Friese Milieu Federatie en Vereniging Circulair Friesland. Deelnemende boeren staan op de internetpagina van Broodje Poep.
Alleen aan fosfaat verliezen we in Nederland jaarlijks 35 miljoen kilo via het riool en van kali praktisch net zo veel. Totaal 110 miljoen kilo stikstof gaat verloren uit de kringloop, doordat menselijke mest, ‘humanure’, niet meer terugkeert in de landbouw. Behalve dat gaan schaarse andere elementen verloren. De fabricage van stikstofkunstmest kost 360 kuub aardgas per ton, wat in tijden van dure en schaarse energie niet volhoudbaar is volgens de organisatie van Give a shit.
De actie betrekt bewust de consument, bestuurders en jongeren uit het agrarisch onderwijs bij hun ludieke vorm van aandacht voor de kringloop. Theo Mulder van agrarisch toeleverancier Mulder Agro hoopt dat op termijn een manier gevonden wordt om de kringloop sluitend te maken, want ‘het is wel serious shit’, zegt hij uitdrukkelijk. Het kan vijf jaar duren voor er compost en mest van menselijke oorsprong op de akkers komt of misschien wat jaren meer, eens zal het moeten, aldus Mulder.
Mensen die medicijnen slikken kunnen niet meedoen aan de actie Give a shit. Bij vervuilingen in de menselijke uitwerpselen zit een uitdaging. Het zal volgens de organisatie nodig zijn om een gezuiverd product te gebruiken. Daarbij kunnen micro-organismen en filters behulpzaam zijn. Technisch is het nog niet zo ver, maar de mogelijkheden zullen ontwikkeld worden, zegt de organisatie.
Tekst: Jorg Tönjes
Beeld: Jorg Tönjes