Resistenties zijn onmisbaar, maar ook kwetsbaar
Zoveel mogelijk nuttige resistenties
Lastig te beheersen ziekten in de akkerbouw zijn Phytophthora in aardappelen, valse meeldauw in uien en Cercospora-bladvlekkenziekte in suikerbietenteelt, zo geeft onderzoeker Bert Evenhuis aan. “Daarom kiezen we in de proeven van Akkerbouw op Zand voor rassen met zoveel mogelijk beschikbare nuttige resistenties.“
Flinke reductie van fungiciden
Zo werden Muse en Cammeo gekozen vanwege hun hoge resistentie tegen Phytophthora, de suikerbieten Annemonika en later Reforma om hun goede bladgezondheidsscore op Cercospora en het uienras Hylander vanwege de resistentie tegen valse meeldauw. Deze resistenties bewezen in het natte jaar van 2021 al hun waarde, vertelt de onderzoeker. “Door gebruik te maken van resistenties kon minder gespoten worden.”
Resistentiemanagement is nodig
Resistente rassen kennen wel hun beperkingen. Onder de zeer hoge schimmeldruk van 2021 werden de resistente of tolerante rassen toch aangetast. “Een resistentie is kwetsbaar en kan snel doorbreken als de ziekte optreedt. We willen dan bij hoge ziektedruk middelen inzetten om de resistenties te beschermen tegen doorbraak. Resistenties kunnen volgens ons echt niet zonder resistentiemanagement. Veredelaars hebben niet zomaar nieuwe resistentie-genen op de plank liggen.”
Vervangende middelen nog onvoldoende
Dat levert de onderzoekers een dilemma op. Chemische gewasbeschermingsmiddelen tegen Cercospora staan op de Candidates for Substitution-lijst (CfS). Voor Alternaria in aardappel is de situatie niet veel beter. Met het oog op 2030 willen de onderzoekers deze middelen niet gebruiken. “Er zal mogelijk een moment komen dat akkerbouwers die ook niet meer kunnen toepassen. We hebben geen idee of er op tijd effectieve vervangende chemische of biologische gewasbeschermingsmiddelen beschikbaar komen. In de laatste vijf tot tien jaar is er wel gewerkt aan biocontrol.”
Nauwgezet monitoren
Ondanks het relatieve gunstige weer is ook in het teeltseizoen 2022 ingrijpen nodig geweest. “We monitoren de ziekten nauwgezet. Voor Phytophthora en valse meeldauw hanteren we een 0-tolerantie. Valse meeldauw werd half juli aangetroffen, waarop we actie hebben ondernomen. Voor Phytophthora hanteren we een strategie waarbij we bij oplopende ziektedruk in de tweede seizoenshelft voorafgaand aan een infectieperiode spuiten”, legt Evenhuis uit.
Alle puzzelstukjes
Kiezen voor resistente rassen, monitoring en gerichte bestrijding zijn slechts enkele puzzelstukjes in Integrated Crop Management (ICM). De inzet van ICM is om ook met de andere aspecten van de bedrijfsvoering - bouwplan, bemesting, bodem en beslissingondersteunende systemen - een gezonde en rendabele teelt te realiseren zonder gewasbeschermingsmiddelen die op de CfS-lijst staan. De PPS Akkerbouw op Zand werkt nu voor het derde jaar aan zo’n integrale aanpak.
Van harte welkom op 6 september
Samen met de PPS Beter Bodembeheer passeren alle aspecten van de bedrijfsvoering op de Plant- en Bodemgezondheidsdag op 6 september de revue. Meld u hier meteen aan voor deze gratis kennisdag van BO Akkerbouw en WUR Open Teelten!