Belgische groenteteelt wordt onrendabel: areaal dreigt te halveren

De telerscoöperatie Ingro is met 1.200 leden de grootste telerscoöperatie van het land. Ze kweken elk jaar voor 106 miljoen euro aan vollegrondgroenten, zoals spruiten, prei, bloemkool, boontjes, erwten en wortelen. De telerscoöperatie is recent gestart met prijsonderhandelingen met de West-Vlaamse groenteverwerkers en diepvriesverwerkers zoals Ardo en D'Arta.

Volgens de telerscoöperatie Ingro wordt het rendabel vollegrondgroenten kweken langzamerhand helemaal onhaalbaar. Er dreigt een tekort aan vollegrondgroenten voor de verwerkers en de consument. Dat betekent een stevige knauw voor de sector op langere termijn.

Minder intensieve teelten

Uit cijfers van de Vlaamse overheid blijkt dat veel telers alvast overschakelen op minder intensieve en meer renderende teelten zoals graan, koolzaad, maïs en aardappelen. Het resultaat is dat er dit jaar al 30 procent minder groenten worden geoogst. Vooral de oppervlakte spinazie (-28 procent), wortels (-23 procent) en erwten (-23 procent) nam af.

Danny Metsu, een West-Vlaamse teler uit Ieper, zaaide vroeger 5 hectare graan en 60 hectaren spruitkolen. Door problemen met rentabiliteit moest bij zijn businessmodel herzien. De dag van vandaag zaait hij 20 hectare graan in en plant hij nog maar 45 hectare spruitkolen.

Vollegrondsgroenten te duur

Volgens Metsu is het kweken van vollegrondgroenten, zoals spruitkolen niet meer rendabel. „De kostprijs van de teelt van spruitkool ligt veel te hoog ten opzichte van het financiële rendement”, zegt hij. „Daarom hebben we afgebouwd. Het begint al met de plantjes die we moeten kopen. De prijs van potgrond is vorig jaar al verdubbeld, en ook het zaad is duurder geworden. De kunstmest is vier keer duurder geworden. De lonen van onze arbeiders zijn fors gestegen. Bijkomend is er ook een tekort aan arbeidskrachten. De energiekosten zijn gestegen, er is nu eenmaal veel gasolie en elektriciteit nodig voor de tractoren en machines te laten dragen.” Ook de droogte speelde Metsu parten. „We hebben veel meer water moeten inzetten. Door de droogte gaan we 5.000 kilo per hectare tekort halen. Veel spruitkool is verloren.”

De kostprijs om graan te telen is vijf maal lager dan voor kool

Metsu koos resoluut voor graan. „Het risico is verwaarloosbaar. Er is geen financieel risico om te starten. De kostprijs om graan te telen is vijf maal lager dan voor kool. Bij graan heb je veel minder kunstmest nodig en je hebt er geen personeel voor nodig.”

Als telers minder groente zaaien, gaan de groenteverwerkers dat voelen. „Als de fabrieken maar voor 50 procent producten kunnen binnenhalen, zal hen dat meer kosten dan dat ze op 100 procent kunnen draaien”, zegt Metsu. „Als de diepvriezers maar halfvol zijn, dan kost dit gewoonweg meer energie per ton opgeslagen product. Op zeer korte termijn zal er dan een tekort aan diepvriesgroenten zijn.”

Metsu denkt voorlopig niet aan stoppen. „Mijn schoonzoon heeft de intentie om verder te doen. Je mag de droom van de jeugd niet afnemen.”