Geopolitieke spanningen en exportmogelijkheden bepalen graanprijzen

Tot nu toe was Russische tarwe duidelijk goedkoper dan zijn Europese tegenhanger, maar Rusland heeft nog geen goed exportritme gevonden. In de eerste tien dagen van september exporteerde Rusland 1,323 miljoen ton tarwe. Dit is 28,3 procent minder op jaarbasis. De export van gerst daalde tot 133.500 ton (-41 procent op jaarbasis) en mais tot 10.000 ton (-67 procent op jaarbasis). Dit is mede het gevolg van een lagere export naar Turkije en de sterke concurrentie uit Oekraïne. Tegelijkertijd vindt er geen export plaats naar Centraal- en Zuidelijk Afrika. Zo zijn er geen zendingen naar Mozambique. Afgelopen jaar leverde Rusland 52.000 ton tarwe aan dit land. Verder exporteerde Rusland vorig seizoen 70.000 ton tarwe naar Nigeria en 40.000 ton naar Congo. Dit jaar zijn er geen zendingen naar deze landen. Dit is terug te voeren op de duurdere logistiek en het gebrek aan schepen. Ook hogere tarieven voor doorvaart door de Bosporus raken de markt. In de eerste tien dagen van september verscheepte Rusland graan naar 16 landen, vergeleken met 24 landen een jaar geleden. Het aantal exporterende bedrijven daalde van 64 naar slechts 19.
Inhaalslag
Mocht Rusland in staat zijn een inhaalslag te maken met de export, dan is de Europese tarwe overgewaardeerd. Maar als operators hun aankopen op het oude continent in de tweede helft van het seizoen intensiveren dan wordt de Europese balans strakker.
EU
De export van Oekraïense mais naar de EU is in oktober-augustus 2021/22 met 50 procent gestegen tot 24,9 miljoen ton (+5 procent op jaarbasis). De EU (met 44 procent/10,9 miljoen ton) en China idem met 44 procent/10,9 miljoen ton bleven de belangrijkste bestemming voor de Oekraïens mais. De EU verhoogde de aankopen van Oekraïense maïs met 51 procent in oktober-augustus, terwijl China de import met 30 procent verminderde. De zendingen naar Turkije stegen met 7 procent tot 1,6 miljoen ton. Het Turkse aandeel steeg van 3 procent naar 7 procent.
Graancorridor
In een optimistisch scenario (een verlenging van het functioneren van de ‘graancorridor’) kan Oekraïne 24,3 miljoen ton maïs exporteren in het seizoen 2022/23 (-5 procent op jaarbasis). In een pessimistisch scenario zullen de transporten van Oekraïense maïs afnemen tot 14,5 miljoen ton (-43 procent op jaarbasis).