VIGEF roept overheid op tot prijsplafond energiekosten
De VIGEF (Vereniging van de Nederlandse Groenten en Fruitverwerkers) luidt de noodklok en roept de overheid op om te komen tot een prijsplafond of compensatie van de energiekosten voor mkb en grotere ondernemingen in de groenten- en fruitverwerkende industrie. „Het is van belang om dat te doen in lijn met andere landen om ons heen”, aldus de groenten- en fruitverwerkers in een toelichting. „Om het voortbestaan van deze industrie en de daarmee verbonden keten veilig te stellen en gezond voedsel van Nederlandse bodem betaalbaar en beschikbaar te houden.”
Tien keer zo hoog
Waar de kosten voor energie voor eigen gebruik een jaar geleden ongeveer 5 procent van de totale kosten bedroegen van groenten in blik of glas, is dat momenteel 25 tot 35 procent, becijfert de VIGEF. „Dit houdt in dat sommige conservenfabrieken nu een energierekening hebben die tien keer zo hoog is als een jaar geleden.” Om de – voornamelijk Nederlandse – verse groenten te verwerken wordt gas gebruikt in het bereidingsproces. In het oogstseizoen komen de groenten en fruit van het land en door enkel verhitting wordt hiermee de levensduur van voedsel verlengd, zonder dat er conserveringsmiddelen worden toegevoegd. „Hiermee levert het een bijdrage aan het tegengaan van voedselverspilling”, stelt de VIGEF. „Daarnaast kan iedereen op deze manier het hele jaar rond gezonde Nederlandse seizoensgroenten eten en hoeven producten niet van ver weg ingevlogen te worden.”
De hogere energieprijzen hebben ook gevolgen voor de prijs van glas en blik, vervolgt de VIGEF. „Belangrijke verpakkingsmaterialen voor conserven. Deze zijn gemiddeld gestegen met meer dan 35 procent. Daarnaast zijn de groentegewassen zelf ook in prijs gestegen, bijvoorbeeld door de concurrentie met gewassen als graan, waarvan grote hoeveelheid in Oekraïne werden geteeld, maar ook door de hogere kunstmestprijzen.”
Ongelijk speelveld dreigt
Het is niet meer mogelijk om deze kosten zelf te absorberen, stellen de groenten- en fruitverwerkers. „De sector kan daarom niet anders dan deze enorme kostenstijging door te berekenen in de keten. Dit is onwenselijk omdat het ook voor de consument daardoor duurder wordt om gezond te blijven eten. In omringende landen worden plannen gemaakt om producten te compenseren en de kosten van energie te dempen. Dit zorgt voor een ongelijk speelveld en brengt de toekomstbestendigheid van de groenten- en fruitverwerkende industrie en haar toeleverende bedrijven waaronder de telers in gevaar.”
Onverminderd duurzaam
Onder de meerjarenafspraak energie-efficiëncy (MJA) heeft de sector in de periode 2005 tot en met 2020 al 23,7 procent energie bespaard door procesverbeteringen, zo benadrukt de VIGEF daarnaast haar onverminderde duurzaamheidsambities. „De energiebesparing tijdens de eerdere MJA-afspraken begin jaren negentig zijn hierbij niet meegenomen. Er zijn ambities om verder te verduurzamen, maar om versneld te kunnen verduurzamen moeten bedrijven, net zo goed als consumenten, koopkracht en perspectief hebben.”
Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Fenneke Wiepkema