ABN Amro: Grondprijs stijgt minder hard
Steeg de grondprijs in de periode van 2006 tot en met 2009 nog met gemiddeld 12 procent per jaar, de afgelopen vijf jaar zakte dit percentage tot 3 procent.
„Veel melkveehouders hebben afgelopen jaren grond verworven omdat ze een soort van grondgebonden al voorzagen”, licht Frank Rijkers, sector econoom agrarisch, food en agrarische grondstoffen bij ABN Amro toe. „Je zag begin dit jaar nog een piek in het aantal grondtransacties, maar inmiddels lijkt de grootste grondhonger gestild.”
De bank verwacht dat de grondprijs in de toekomst meer volatiliteit (sterke schommelingen) gaat vertonen. Slechte opbrengstprijzen in de akkerbouw en melkveehouderij zullen ondernemers volgens ABN Amro remmen in hun investeringsbeslissingen. Aan de andere kant leiden goede landbouwprijzen juist weer tot meer investeringen.
Vertienvoudigd
De gemiddelde grondprijs in Nederland bedroeg in 2014 53.635 euro per hectare. De waarde van de grond vertienvoudigde hiermee over de afgelopen vijftig jaar. Dat de grondprijs ondanks de financiële crisis steeg, komt volgens ABN Amro doordat de grondmarkt zich onafhankelijk beweegt van de conjuncturele ontwikkeling (groei-krimp).
Regionaal zijn er grote verschillen in de grondprijs. Grond is het duurste in het zuiden van Nederland (60.000 euro per hectare en meer) en het goedkoopst in het noorden (tot 50.000 euro per hectare).
Het noorden kent een ruime beschikbaarheid van grotere kavels. Bovendien is er de hoeveelheid grasland in verhouding groter dan andere delen van het land.
In het zuiden zorgen met name de kwalitatief goede grond in het Zuidwestelijk akkerbouwgebied en de grondschaarste in Zuidoost-Brabant voor een forse stijging van de gemiddelde prijs. Daar komt bij dat het aantal grondtransacties stijgt, terwijl het aanbod daalt, aldus ABN Amro. Rijkers: „Dat leidt ertoe dat melkveehouders, hoeveel precies is niet bekend, die willen groeien, uitwijken naar het noorden, of daar een tweede locatie starten. Daar kunnen ze tegen een lagere kostprijs werken.”
Boven 75.000 euro per hectare
De grondprijs in Oost-Nederland kent de grootste spreiding. De gemiddelde waarde van een hectare van ongeveer 55.000 tot 60.000 euro wordt flink omhooggehaald door de grondprijzen in Flevoland. Daar betalen boeren met prijzen boven 75.000 euro op nationaal niveau het meest voor een hectare.
De overige gebieden – Overijssel en Gelderland – lopen volgens ABN Amro tot 30 procent achter ten opzichte van Flevoland. Maar ook hier zijn de verschillen groot. Zo loopt de prijs in het rivierengebied uiteen van 40.000 tot 85.000 euro per hectare.
In West-Nederland bedraagt de grondprijs gemiddeld tussen 50.000 en 55.000 euro per hectare. Grond is er weliswaar minder beschikbaar, maar de vraag ernaar is ook geringer, concludeert ABN Amro.
Frank Rijkers verwacht dat de grondprijs de komende jaren verder zal afvlakken. „Kostprijstechnisch lopen boeren op een gegeven moment tegen een grenzen, waarmee ze investeringen in grond niet meer terugverdienen.”
Tekst: Stefan Buning
Geboren en getogen op een melkveebedrijf in de Achterhoek. Sinds 1998 werkzaam als redacteur bij Agrio. Als chef Melkvee is hij samen met zijn team verantwoordelijk voor het kritisch volgen van alles wat er in en om de melkveehouderij in Nederland gebeurt.
Beeld: Susan Rexwinkel, Ellen Meinen
