Biodiversiteitsmonitor Akkerbouw: verlies biodiversiteit ombuigen naar herstel
Bij het realiseren van meer biodiversiteit op Nederlandse akkers gebruikt de sector een samenhangende set van Kritische Prestatie Indicatoren (KPI’s). Daarmee heeft de akkerbouw een breed gedragen, wetenschappelijk onderbouwde set van instrumenten. Het pakket sluit aan bij het nieuwe Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB) en vraagt minimale administratie van de akkerbouwers.
De KPI’s maken het mogelijk de grondgebruikers te verbinden met partijen die kunnen sturen op succes. Daarbij houden partijen de mogelijkheid om lopende het proces te doen, te leren en het beter te doen, vertelt het rapport. Voor de akkerbouw maakt de BMA deel uit van het Actieplan Plantgezondheid, dat loopt van 2017 tot 2030.
Inhoud
De BMA is van belang voor de akkerbouw, omdat de duurzame productie van akkerbouwgewassen alleen kan bestaan samen met een gezonde omgeving, stelt het rapport. Totaal 19.000 Nederlandse akkerbouwers bewerken ongeveer 15 procent van ons landoppervlak. Het gaat om een totale oppervlakte van ruim 535.000 hectare. Samen met de andere Nederlandse agrarische sectoren komt het hele agrarische areaal op 1,8 miljoen hectare.
Goed bodembeheer en diversiteit van het agrarische landschap met daarin natuurlijke elementen komen terug in de serie samenhangende KPI’s, waarmee de akkerbouw kan werken. Deze sluit aan bij het Aanvalsplan Landschapselementen. Een coalitie van partijen verenigd in Stichting Deltaplan Biodiversiteitsherstel heeft op verzoek van de overheid het Aanvalsplan opgesteld en in september 2022 gepresenteerd.
Rendement
Voor de akkerbouw is het onmogelijk om zonder rendement voort te bestaan en doelen te halen. De beloning op basis van de gerealiseerde KPI’s is dan ook een doel van de nieuwe BiodiversiteitsMonitor Akkerbouw.
De monitor gaat uit van vier pijlers: functionele agrobiodiversiteit, landschappelijke diversiteit, diversiteit van soorten en regionale diversiteit. De KPI’s zijn daarbij gekozen:
- Percentage rustgewassen
- Organischestofbalans
- Stikstofbedrijfsoverschot
- Milieubelasting gewasbeschermingsmiddelen
- Percentage bodembedekking
- Carbon Footprint
- Natuur- en landschapsbeheer
- Gewasdiversiteit
Het vandaag gepresenteerde rapport ‘BiodiversiteitsMonitor Akkerbouw - Het instrument dat prestaties van de Nederlandse akkerbouw om de biodiversiteit te versterken eenduidig meetbaar maakt’ geeft uitleg over de keuzes en de rekenregels voor de KPI’s.
Tekst: Jorg Tönjes
Beeld: Jorg Tönjes