Fotoserie: Tips voor het bewerken van groenbemesters in het voorjaar

TerraLife Vitamaxx groenbemester — Bewerken groenbemester voorjaar Beeld: DSV zaden Nederland B.V.

Het groeiseizoen van 2022 was erg gunstig voor groenbemesters die ingezaaid zijn toen de droogte was afgelopen. Met name groenbemestermengsels hebben het prima gedaan. De oorzaak ligt bij een hoge bodemvoorraad aan voeding na een lange periode van droogte in de zomer, voldoende hoge temperaturen en genoeg neerslag. Deze combinatie leidde ertoe dat er overal een stevig en vitaal gewas te vinden was. De vlinderbloemigen in de mengsels hebben het soms minder gedaan. Dit onder andere door een hele droge periode bij zaaien en ook door veel achtergebleven voeding in de bodem waardoor de rhizobiën minder actief waren. Andere soorten zoals bijvoorbeeld bladrammenas kenden hele goede groeiomstandigheden en hebben zich prima ontwikkeld.

“Het voordeel van een vitale groenbemester is een optimale bescherming van de bodem tegen uit- en afspoeling en een stimulering van het bodemleven.”

Toch willen we graag in het voorjaar een nieuw gewas kunnen zaaien in een goed zaaibed.

Het heeft in december nog behoorlijk gevroren. In deze vorstperiode zijn sommige groenbemesters gerold of bewerkt . Dit versnelt de natuurlijke slijtage. De meeste groenbemesters zijn nagenoeg afgestorven. Soorten die minder vorstgevoelig zijn zoals bladrammenas en Ethiopische mosterd kunnen soms nog wat hergroei laten zien. Maar het meeste is afgestorven.

Bij het afsterven van Deeptill tillage rammenas ontstaan gaten in de bodem die zorgen voor zuurstof en snellere opwarming van de bodem. Met name in de eerste 20 cm is er veel voordeel van een tillage rammenas. Op de veredelingslocatie bij DSV is begin september op een perceel de TerraLife Vitamaxx groenbemester ingezaaid. Dit is een soortenrijk mengsel speciaal geschikt voor laat zaaien. Op verschillende momenten zijn hier foto’s van genomen.

DSV TerraLife Vitamaxx groenbemester — TerraLife Vitamaxx gemaakt op 16 november 2022. Beeld: DSV zaden Nederland B.V.

Het warme naseizoen gecombineerd met voldoende water heeft ervoor gezorgd dat de groenbemester heel goed is geslaagd.

Dezelfde TerraLife Vitamaxx gemaakt op 13 december 2022. Er was een week van matige tot strenge vorst. Geen enkele soort is hier tegen bestand en zal afsterven. Het begin van het proces om voedingsstoffen terug te geven aan het hoofdgewas.

En de laatste foto is gemaakt op 28 februari. Hier is de Vitamaxx volledig afgestorven. Dit is mede te danken aan een strenge vorstperiode half december. Een intensieve bodembewerking is hierdoor niet nodig. Alleen een bewerking met een schijveneg volstaat. De bruine sprieten die nog zichtbaar zijn is afgestorven gele mosterd. Dit is een vorstgevoelige groenbemester en hiermee geschikt voor NKG.

Bewerken van de groenbemestermengsels

Als er een grote massa aan groenbemester staat in het voorjaar zou je gebruik kunnen maken van een klepelmaaier. Soms gebeurt het dat bepaalde componenten slecht verteerd zijn. Bij bijvoorbeeld Japanse haver en Ethiopische mosterd kan dit wel eens gebeuren.

Andere vorstgevoelige soorten zoals niger, Alexandrijnse klaver en wikken zullen na de winter al nagenoeg verdwenen zijn. Voor deze soorten is klepelen vrijwel overbodig

Naklepelen is het advies om het gewas even te laten liggen zodat het kan verteren. Die periode om te verteren voorkomt fumigatie of rotting in de grond en daarmee ook zuurstofgebrek.

Schijveneg

De voorkeur is om zoveel mogelijk bewerking te vermijden. Een bewerking met een schijveneg zou vaak voldoende moeten zijn. Dit is afhankelijk van de hoeveelheid vorst, de plek waar de groenbemester staat en de soort groenbemester. Met de schijveneg kan de groenbemester voldoende bewerkt worden terwijl de bodem zoveel mogelijk met rust wordt gelaten.

Naast de schijveneg is een bewerking met een rotorkopeg mogelijk. Het doel is om te zorgen voor het juiste zaaibed voor het hoofdgewas, maar met zo min mogelijk verstoring van de bodem.

De soortenrijke groenbemesters van DSV onder de naam TerraLife zijn toepasbaar als groenbemester voor niet-kerende grondbewerking (NKG). De soortenrijkdom zorgt voor biodiversiteit in én op de bodem. Verschillende typen beworteling zorgen voor een verbetering van de bodemstructuur en stimuleren het bodemleven. In het voorjaar zijn ze makkelijk te bewerken en bieden mogelijkheden voor de eco-regeling groenbedekking.

Vooruitblik GLB 2023 en eco-regeling groenbedekking

In het nieuwe GLB is een eco-regeling opgenomen die gaat over groenbedekking. Eén van de eisen van deze eco-regeling is dat de groenbemester tot 1 maart zichtbaar aanwezig moet zijn op het land. Voor kleigronden waar normaliter in het najaar wordt geploegd betekent dit een grote verandering. Het verweren van de bodem na ploegen waardoor deze bodem wordt klaargemaakt voor het nieuwe seizoen wordt nu overgenomen door de groenbemester. De ervaring heeft bij diverse telers geleerd dat dit prima kan.

De inzet van een groenbemesters in plaats van ploegen brengt nog meer voordelen met zich mee. Het zorgt voor een actief bodemleven en het houdt ook voeding vast in de bodem.

Na 28 februari mag de groenbemester worden bewerkt. Dit mag alleen mechanisch gebeuren. Een chemische bestrijding is in deze eco-regeling niet toegestaan. Deze regeling is van kracht vanaf inzaai in 2023. Het is verstandig om hiermee al rekening te houden bij de keuze van een groenbemester in 2023.

Kijk altijd voor de meest actuele informatie op RVO.nl.