Stemming onder akkerbouwers iets positiever

In het laatste kwartaal van 2022 scoorden akkerbouwers +19,1 op de zogenoemde stemmingsindex, die het huidige ondernemersvertrouwen meet. In het derde kwartaal van 2022 was deze score nog +18,4.

Mark Manshanden van Wageningen University & Research verklaart de stijging in het laatste kwartaal onder meer op basis van de relatief gunstige weersomstandigheden in ons land. In andere Europese landen leden de opbrengsten meer onder de droogte.

Daarnaast noemt hij de gemiddeld goede bedrijfsresultaten over de afgelopen twee jaar als een mogelijke verklaring voor de relatief positievere stemming onder akkerbouwers.

Middellange termijn

Ieder kwartaal stelt Wageningen University & Research ook de vertrouwensindex vast. Dit gebeurt op basis van twee indicatoren: de stemmingsindex en de verwachtingsindex voor de middellange termijn (de komende 2 à 3 jaar).

Op deze verwachtingsindex scoren akkerbouwers over het laatste kwartaal van 2022 met -8 nog steeds negatief. Dit is al wel flink beter dan over het derde kwartaal van 2022. Toen kwam de score op -24 punten uit, bijna net zo laag als op het dieptepunt in 2020 tijdens het uitbreken van de coronacrisis.

Het nog steeds lage, maar wel groeiende vertrouwen onder akkerbouwers is volgens Manshanden mogelijk te verklaren door de hoge opbrengstprijzen van de laatste tijd. Als mogelijke verklaring voor de aanhoudend negatieve scores op de verwachtingsindex noemt hij het overheidsbeleid.

„Er is veel beleid in ontwikkeling ter verbetering van de waterkwaliteit, zoals het zevende Actieprogramma nitraatrichtlijn,” aldus Manshanden. „Dit beleid leidt direct tot inperking van bruikbaar areaal, en heeft dus ook direct een negatieve impact op het economisch resultaat.”

Conjunctuurindex terugkijkend

De conjuctuurindex terugkijkend steeg in het laatste kwartaal van 2022 met drie punten, nadat deze het vorig kwartaal al bijna 12 punten omhoog ging. Ondanks deze stijging scoort deze index nog wel een halve punt onder nul.

De stijging komt vooral door betere opbrengstprijzen. Ook de productie lag iets hoger, waardoor de indexen voor omzet en winst ook stegen. De kosten blijven een punt van zorg, maar daalden licht ten opzichte van het vorige kwartaal. Met -76 punten scoort de kostenindex langjarig gezien nog altijd erg slecht.

Conjuctuurindex vooruit

De conjunctuurindex die 12 maanden vooruitblikt, komt over het laatste kwartaal van 2022 uit op -17. Dit is 6 punten hoger dan vorig kwartaal, maar nog steeds negatief. De verwachting van de opbrengstprijzen verslechterde ten opzichte van vorig kwartaal met 8 punten, en is weer negatief. De verwachting is dus dat de prijzen niet het huidige hoge niveau houden. De winstverwachting is met 10 punten bijgesteld, maar nog altijd negatief (-29).

De hoge opbrengstprijzen van afgelopen seizoen komen onder meer door compensatie van gestegen productiekosten, en door schaarste vanwege de tegenvallende oogsten elders in Europa en de rest van de wereld. Mogelijk heerst het gevoel dat de kosten hoog blijven, maar dat het onzeker is of de prijzen komend jaar op peil blijven.

In de Agri Commodity Markets Research Outlook 2023 gaf de Rabobank aan dat na drie jaar La Niña (lage zeewatertemperaturen in de Stille Oceaan), deze weer zal afzwakken. Hierdoor zullen delen van de VS, Argentinië en Brazilië waarschijnlijk minder last van droogte hebben, waardoor er minder schaarste wordt verwacht.

Over de Agro Vertrouwensindex

De Agro Vertrouwensindex wordt uitgevoerd door Wageningen University & Research in opdracht van onder meer A.S.R. Real Estate. De enquête voor deze meting is verstuurd op 9 januari. Het panel kon tot en met 29 januari zijn mening geven.