Nieuw landbouwsysteem nodig voor vernieuwende boer

De Nieuwe Boerenfamilie is een initiatief van Foodhub waarin vooruitstrevende boeren ondersteund worden om hun plannen werkelijkheid te maken. Denk daarbij aan het produceren van hop voor bier op veengrond, het integreren van natuurlijke geneeskunde op een biologisch-dynamisch bedrijf en regeneratief boeren op een landgoed.

Allemaal initiatieven die nog echt als niche te classificeren zijn. Dat ziet ook Joris Lohman, aanjager en één van de ontwikkelaars van de Nieuwe boerenfamilie. „We willen niet in de niche blijven hangen en meer boeren helpen met een transitie.” En daarin is hij ambitieus. Van 14 deelnemende boeren per jaar zou hij het liefst naar 14.000 boeren willen gaan. „Daarvoor is een nieuw systeem nodig voor de vernieuwers uit de sector zodat we dat magische nieuwe verdienmodel daadwerkelijk vorm gaan geven.”

Meer transitie

Landbouwminister Adema sluit ook aan bij het panelgesprek van de Nieuwe Boerenfamilie. Hij komt direct door van overleggen voor het landbouwakkoord. „We krijgen heel veel vragen van boeren die neerkomen op; ‘help ons overleven’. Er is nu heel veel nodig om een toekomstbestendig boerenbedrijf op te bouwen.” Daar ligt volgens de minister ook een rol voor de overheid. „De overheid moet faciliteren. Denk bijvoorbeeld aan kinderopvang op de boerderij. Boeren lopen daar tegen problemen aan als er bestemmingswijzigingen in beeld komen. Die hindernissen moeten wij wegnemen.”

Ook vindt de minister dat de politiek boeren moet laten zien en vertellen hoe ze de omslag kunnen maken. Al ziet hij dat een deel van de boeren er niet per se op zit te wachten om te veranderen. „Het is ontzettend lastig om hen mee te krijgen in de transitie. Daarom hebben we meer voorbeelden nodig zoals die vandaag gepresenteerd zijn. Dankzij hen kunnen we verandering en transitie gangbaar maken.”

Wel ziet Adema dat het systeem (denk aan banken en overheidsinistanties) dan ook moet veranderen. „We merken nu een afwachtende houding in het systeem en dat zorgt voor vertraging. Met het landbouwakkoord willen we meer ruimte voor ondernemerschap in dat systeem.”

Optimistisch?

En hoe zit het dan met stikstof dat bij de boeren als een donkere wolk boven het hoofd hangt? „We hebben een aantal opgaven op te lossen als landbouw. En die opgaven moeten we zo snel mogelijk met elkaar zien te halen.” Als slot wordt de minister gevraagd of hij nog optimistisch is. Adema valt even stil. „Ik ben minister geworden omdat ik optimistisch ben over de sector en de kansen die er liggen. En ik zie het optimistisch in dat we als sector met elkaar tot oplossingen gaan komen. Maar ook de samenleving moet de sector helpen met de omslag.”