BO Akkerbouw: ‘Mengteelt tarwe-veldboon voor telers en afnemers een serieuze optie’
Veldboon is een eiwitgewas, wat goed past bij het klimaat en het bouwplan van de akkerbouwer in Nederland. De teelt van veldbonen kent wel een aantal knelpunten. Zoals het zwakke onkruid onderdrukkend vermogen aan het begin van de teelt en de variatie in opbrengst van jaar tot jaar. Echter, de veldboon in mengteelt met tarwe is een meer robuuste teelt door de sterkere beginontwikkeling van de tarwe en een stabieler opbrengstvermogen onder een brede range aan omstandigheden, zoals droogte of ‘bonte plekken’ in het perceel. Daarnaast remt de mengteelt de verspreiding van (schimmel-)ziektes, zoals roest in graan en chocoladevlekken in de veldboon. Bovendien levert deze mengteelt bakwaardige tarwe op. Vooral in de biologische teelt komen deze gunstige eigenschappen goed tot hun recht, omdat minder correctiemiddelen voorhanden zijn. Mengteelt draagt ook bij aan meer biodiverse teeltsystemen.
Toename
Sinds enkele jaren besluiten meer en meer akkerbouwers tot mengteelt, waarbij graan en een vlinderbloemige gelijktijdig door elkaar heen worden gezaaid en als mengproduct wordt geoogst. In de meeste gevallen wordt het mengproduct lokaal afgezet naar een veehouder; geoogst als droge korrel of voor gehele plant silage.
Acceptatie
Een belemmering voor een werkelijke schaalsprong van mengteelt is de acceptatie van gemengd product door de grote, ‘lange’ ketens in feed en food. Toch liggen er volgens het Louis Bolk Instituut wel kansen. Bijvoorbeeld in de bakkerijsector, waar veldbonenmeel wordt gebruikt in nieuwe concepten voor eiwit-verrijkt brood. Bovendien begint een aantal food bedrijven met het gebruik van lokaal geteelde van grondstoffen. Ook veevoederbedrijven zijn op zoek naar mogelijkheden voor de aanvoer van regionaal geteeld plantaardig eiwit.
Voordelen
Volgens het Louis Bolk Instituut kent deze mengteelt een aantal belangrijke voordelen. Zo zorgt de teelt voor een goede onkruidonderdrukking, een hogere totaalopbrengst, een goede bakkwaliteit tarwe, risicospreiding en een hoge gewas- en biodiversiteit. Alle voordelen zijn te lezen in de teeltsheet die nu beschikbaar is. In deze teeltsheet is ook een overzicht voor akkerbouwers opgenomen met de belangrijkste aandachtspunten in de teelt. Deze zijn per onderwerp gebundeld: vruchtwisseling, bodem, rassenkeuze, zaai, bemesting, onkruid, ziekten en plagen, en opbrengst. Zo valt onder meer te lezen dat veldboon een waardplant is voor Pratylenchus en Ditylenchus, dat tarwe en veldboon in mengteelt de ontwikkeling van ziektes en plagen afremt en dat bij voldoende P en K geen bemesting nodig is.
Doelstelling
Doel van dit project is om akkerbouwers met geïnteresseerde ketenpartijen te verbinden en de afzet van gemengd tarwe-veldboon product via ‘lange ketens’ op gang te brengen. Daartoe zijn twee pilots met afzet naar de dierlijke en humane ketens opgezet. Hierbij wordt ‘al doende’ geleerd en worden praktische oplossingen ontwikkeld. Het economische plaatje van de teelt en afzet voor de akkerbouwer is een belangrijk onderdeel van het project.
Via deze link is de teeltsheet te downloaden hier de teeltsheet ‘Mengteelt tarwe en veldboon’.
