Ctgb: Azolenresistentie vraagt om internationale aanpak

De gezondheidszorg heeft te maken met een schimmel die resistent is tegen azolen, dat zijn de stoffen in medicijnen waarmee de schimmel kan worden bestreden. Deze schimmel Aspergillus fumigatus komt wereldwijd voor en kan longinfecties veroorzaken bij mensen met een sterk verzwakt immuunsysteem. De resistentie kan onder meer ontstaan door contact met schimmelbestrijdingsmiddelen op basis van azolen in bijvoorbeeld gewasbeschermings- of houtverduurzamingsmiddelen.
Om de schimmel te beheersen, was eerder een verplichte opslag en verwerking van (bloem-)bollenafval bij azolengebruik ingesteld. Het Ctgb is tot de conclusie gekomen dat deze maatregelen onvoldoende effect heeft. Daarom is vorige week besloten deze verplichting in te trekken.
Ook een alternatief protocol, gebaseerd op twee keer per week natmaken van de afvalhopen, lijkt onvoldoende effectief. Bovendien botst deze optie met maatregelen voor wateronttrekking, risico op extra uitspoeling en geldende milieuregelgeving (afdekken afvalhopen gedurende deel van het jaar).
Brede toepassing van schimmelbestrijdende azolen
Het interdepartementale overleg van de ministeries van LNV, IenW en VWS coördineert nationaal onderzoek naar maatregelen voor die plekken waar de resistente schimmel zich vermeerdert: houtsnippers, groenafval (bijv. maaisel en gemeentelijk snoeiafval, níet het GFT-afval bij mensen thuis) en agrarisch restafval van bepaalde teelten. In een internationaal onderzoek kijken vijf Europese agentschappen naar mogelijke oplossingen. Met het oog op de brede toepassing van schimmelbestrijdende azolen (geneesmiddelen, diergeneesmiddelen, gewasbeschermingsmiddelen, biociden en cosmetica) zijn hier ook het Europees geneesmiddelenbureau EMA, het Europees agentschap voor chemische stoffen ECHA en de Europese Voedselveiligheidsautoriteit EFSA bij betrokken. Daar zal de vraag aan de orde moeten komen of men stoffen als deze azolen wil reserveren voor geneesmiddelen, aldus het Ctgb.
De azolenresistente schimmel Aspergillus fumigatus wordt in verschillende hotspots wereldwijd gevonden. Aanvankelijk was de verwachting dat eerder genomen maatregelen opgelegd aan de bollenteelt (onder meer het afdekken van afvalhopen) zouden bijdragen aan het beheersen van de verspreiding in ons land. De resistente schimmel blijkt echter zo aangepast en wijdverspreid dat alleen maatregelen in de bollenteelt niet zullen bijdragen aan het beheersen van de resistentie.