EFSA: Glyfosaat niet gevaarlijk voor gezondheid mens, dier en milieu

De vier landen, die samen de Assessment Group on Glyfosate (AGG) vormen, hebben bij hun beoordeling gekeken naar mogelijke kritieke punten in de beoordeling van de stof in relatie tot mens, dier en milieu. Een probleem wordt als kritiek gedefinieerd als het van invloed is op alle voorgestelde toepassingen van de te beoordelen werkzame stof (zoals het gebruik vóór zaaien of na opkomst). In da geval kan een goedkeuring of verlenging worden tegengegaan.

ECHA: niet kankerverwekkend

In 2022 deed ECHA, het Europees agentschap voor chemische stoffen, onderzoek naar glyfosaat. ECHA concludeerde toen dat de beoordeling dat glyfosaat kankerverwekkend is, niet gerechtvaardigd is. Het comité voor risicobeoordeling (RAC) van ECHA stemde er toen mee in om de classificatie van glyfosaat te handhaven. Hierin staat dat deze werkzame stof ernstig oogletsel kan veroorzaken en giftig is voor in het water levende organismen. In dit onderzoek is rekening gehouden met carcinogeniteit, genotoxiciteit, reproductie- en ontwikkelingstoxiciteit en milieuclassificatie. Bij zijn oordeel heeft RAC vele wetenschappelijke dossiers en vele honderden commentaren doorgespit die het tijdens zijn consultaties heeft ontvangen.

EFSA heeft nu de classificatie voor gevaren gebruikt die ECHA eerder ook heeft toegepast. EFSA heeft wel enkele hiaten in de gegevens gerapporteerd, zoals enkele nog openstaande vragen of problemen die niet konden worden afgerond. Onder dit laatste vallen onder meer de beoordeling van een van de onzuiverheden in glyfosaat, de beoordeling van de risico’s van de consument via voedsel en de beoordeling van de risico’s voor waterplanten.

Parkinson

Er zijn volgens EFSA geen aanwijzingen dat glyfosaat een werkzame stof is met een neurotoxisch effect. Echter, voegt de autoriteit daar aan toe, literatuurstudies en een studie naar een glyfosaat zout (die geen toelating in de EU heeft) laten de ontwikkeling van neurotoxiciteit zien. EFSA doet de aanbeveling aan middelenproducenten om hier bij de aanvraag voor een toelating van een glyfosaathoudend gewasbeschermingsmiddel naar te kijken. EFSA ziet hierin dus geen reden om de werkzame stof glyfosaat niet meer goed te keuren.

Evaluatie

De risicobeoordeling en toetsing van glyfosaat vertegenwoordigt het werk van tientallen wetenschappers van de EFSA en de vier lidstaten, zegt Guilhem de Seze, hoofd van de afdeling risicobeoordeling van EFSA. „Het oordeel is gebaseerd op een evaluatie van vele duizenden onderzoeken en wetenschappelijke artikelen, aangevuld met input die is verzameld tijdens de publieke consultatie in 2022. Op deze consultatie kwamen 368 reacties binnen en circa 2.400 opmerkingen van deskundigen uit diverse EU-landen. Dit grote aantal dwong EFSA er toe haar besluit over glyfosaat uit te stellen tot juli 2023.

EFSA werkt met deze conclusies in de hand aan een aanbeveling voor de Europese Commissie. Vervolgens zal de Commissie een besluit nemen over de toelating van glyfosaat.

Momenteel doorloopt de werkzame stof binnen de EU opnieuw het toelatingstraject. De huidige toelating loopt af op 15 december 2023. Het ingediende toelatingsdossier is het meest omvangrijke ooit, met circa 1.500 onderliggende wetenschappelijke studies, waaronder 100 nieuwe studies die zijn ingediend sinds de laatste toelating in december 2017.