Keuze rustgewas op zandgronden

Op zand- en lössgrond moet je vanaf 2023 eens in de 4 jaar een rustgewas telen. Hoe vul je deze nieuwe regel in je bouwplan zo rendabel mogelijk in? In dit artikel bekijken we de inzet van wintergerst, winterkoolzaad en winterveldbonen.

Het rustgewas wordt geteeld als hoofdteelt en moet dus optimaal bijdragen aan het bouwplansaldo. Een mengteelt is ook toegestaan, zolang minstens 2/3 van het mengsel een toegestaan rustgewas is.

Wintergerst voor oogstzekerheid

Wintergerst past qua stikstofgebruiksnorm goed op zandgronden. Het gewas is vroeg van het land en telt tevens als vanggewas na mais. Je kunt wintergerst al inzaaien vanaf eind september, mits je kiest voor een ras met resistentie tegen het vergelingsvirus zoals LG Zebra (voergerst) en LG Zelda (brouwgerst). Wintergerst past niet in je rotatie als je ritnaalden wilt voorkomen of terugdringen.

Voordelen van wintergerst:

Minder input dan tarwe
N-gebruiksnorm passend op zandgrond
Vruchtwisseling in rotaties met veel wintertarwe
Vroege inzaai mogelijk (door resistentie vergelingsvirus)
Relatief goed bestand tegen droogte
Vroeg van het land en oogstzeker

Voorkom problemen met ritnaalden

Winterkoolzaad is een goede keuze als je problemen met ritnaalden in de toekomst wilt voorkomen. Dit is vooral van toepassing bij NKG-teelten met aardappelen. De kniptor gaat in juni op zoek naar granen en grassen om zijn eitjes te leggen, de larve hieruit (de ritnaald) is na 3 à 4 jaar zeer schadelijk voor aardappelen. Omdat dit een kwaliteitsprobleem is, zijn kleine populaties al funest.

NKG bevordert de opbouw doordat de ritnaalden beschermd in de bodem blijven zitten en voldoende voedsel (organisch materiaal) ter beschikking hebben. Door winterkoolzaad te zaaien, zorg je ervoor dat de kniptor een ander perceel uitkiest om ritnaalden te introduceren.

Een aandachtspunt bij winterkoolzaad in je bouwplan, is dat je het gewas beter niet kunt combineren met andere koolsoorten. Dit in verband met het voorkomen van knolvoet.

Voordelen van winterkoolzaad:

Meeropbrengst bij vruchtwisseling in bouwplan met granen
Geen vermeerdering van de populatie ritnaalden
Vroege zaai én vroege oogst
Telt als winter- en rustgewas
Laagdrempelige teelt, kan met mechanisatie voor tarwe

Kies bij koolzaad voor rassen met een hoge opbrengstpotentie, resistentie tegen het vergelingsvirus én een goede hauwvastheid. Bekijk de aanbevolen LG rassen winterkoolzaad voor komend seizoen >

Naar goud met veldbonen

De eiwitrijke veldboon is terug in het Nederlandse bouwplan en is ook toegestaan als rustgewas. Inmiddels zijn er volop afzetmogelijkheden voor deze vlinderbloemige. Veldbonen leveren veel punten op als eco-regeling in het GLB, waardoor je net van zilver naar goud kunt komen.

Het gewas heeft nauwelijks stikstofbemesting nodig en legt 320 kg N vanuit de lucht vast, waarvan 240 kg N in de korrel gaat zitten en tot 80 kg N aan het volggewas ten goede komt.

Mengteelt van veldbonen met tarwe is ook mogelijk. Zo kun je veldbonen ook inzetten als vanggewas na maïs en is de slagingskans van de teelt op droogtegevoelige gronden en bij hoge onkruiddruk nog groter.

Voor een goede opbrengst teel je veldbonen niet op erg droogtegevoelige gronden, tenzij je kunt beregenen. Veldbonen zijn gevoelig voor structuurproblemen en verlangen een pH van minimaal 5,4 op lichte grond.

Voordelen van veldbonen en mengteelt veldboon/tarwe: