Spruiten in de kiem gesmoord
Kiemremmingsmiddelen vernevelen is een precieze klus. Het is bovendien een steeds terugkerende klus. Meer en meer telers besteden het uit. Dus gaat de loonwerker met een aanhanger vol apparatuur op stap.
Van Creil naar Echteld
Vandaag is Ton van de Meeberg een dagje 'te gast' in de Betuwe. Vanaf de vestiging van zaaizaad- en gewasbeschermingsleverancier Ten Brinke in Creil is het een hele rit met de aanhanger.
Echteld is de eerste bestemming, waar de consumptieaardappelen van de familie Weiman een verneveling met een kiemremmingsmiddel nodig hebben. Begin oktober kregen ze de eerste toediening. Het gebruikte principe heet koudvernevelen. Heetvernevelen heeft Van de Meeberg ook gedaan, maar dat beviel hem niet goed. 'Ik had de blaren wel eens op de handen staan. Koudvernevelen werkt veel handiger.'
Tankjes klaarzetten
De behandeling begint met het klaarzetten van toedieningstankjes. Vijf stuks zet Van de Meeberg klaar op de grond, waarna hij de doppen van deze jerrycans met een inhoud van 5 liter losdraait. Aan de doppen zit een luchtslang, die wordt verbonden met de vernevelingsinstallatie van het merk Veugen. Terwijl dit geheel netjes over de tankjes heen ligt, haalt Van de Meeberg een grote jerrycan met het kiemremmingsmiddel Neonet NH 500 uit de voorkant van de aanhanger. Daar is een speciale opslagruimte voor gewasbeschermingsmiddelen. Van de Meeberg meet in een maatkan de hoeveelheid middel die nodig is voor de hoeveelheid aardappelen.
Grote bewaarcel het eerst
De grote bewaarcel, met 400 tot 450 ton Melody, is als eerst aan de beurt. Van de Meeberg vult drie tankjes met elk 1,3 liter middel. 'Het is beter om een beetje ruim aan te houden.' De cel met 200 ton Bildtstar krijgt 2 liter, verdeeld in twee tankjes. Vervolgens gaat de dop, inclusief slang, weer op de tankjes. Van de Meeberg verdeelt de tankjes door de aardappelbewaring. Hij zet ze op de aardappelhoop, op een plankje, zodat de tankjes stevig staan.
Wanneer de tankjes met de vernevelaars keurig op de plaats staan en op de compressor zijn aangesloten, is de installatie gereed voor gebruik. Met een druk op de knop slaat de compressor aan. Met een vermogen van 9 kW komt voldoende kracht vrij om vijf installaties, die elk 250 liter lucht per minuut gebruiken, te laten werken. Het middel wordt uit de tankjes aangezogen via een venturi-effect. Een druk van 3 bar zorgt voor een fijne verneveling van het kiemremmingsmiddel.
Een liter per uur
Een liter kiemremmingsmiddel vernevelen kost een uur. Daarom werkt Van de Meeberg met vijf tankjes. Dat verkort de toedieningstijd en zorgt bovendien voor een betere verdeling. De snelheid van toediening speelt ook een rol bij de middelenkeuze. Ten Brinke koos voor Neonet 500 HN vanwege het hoge gehalte aan actieve stof: 500 gram per liter. Hoe hoger het gehalte, hoe sneller het vernevelen klaar is.
Bij koudvernevelen trekt de ventilatie het kiemremmingsmiddel door de gehele bewaarcel. Samen met de fijne druppelgrootte zorgt dit voor een goede verdeling. 'De druppelgrootte is kleiner dan 5 micrometer (µm). Bij een druppelgrootte groter dan 5 µm slaat de verneveling vrij snel neer en is de verdeling door de hele ruimte minder.'
Nu is het afwachten tot de tankjes leeg zijn. De concentratie Neonet HN is dan op niveau gebracht in deze partijen. Over vier weken zijn deze aardappelen weer aan de beurt.
Koudvernevelen
Koudvernevelen in zes stappen:
1. Door aan de blauwe knop te draaien regelt Ton van de Meeberg de luchtdruk in de installatie. Zo'n 3 bar is nodig voor een juiste druppelgrootte.
2. Voor de kiemremming is om de vier weken een toediening van 9 milliliter Neonet per ton aardappelen nodig.
3. In de bewaring sluit Van de Meeberg de slang van de compressor aan op de vernevelaars.
4. 'Koudvernevelen is simpel werk', vindt Van de Meeberg. Een druk op de knop en het vernevelen van kiemremmingsmiddel Neonet 500 NH begint.
5. De actieve stof van het kiemremmingsmiddel, Chloor IPC, is voor koudvernevelen met een minder agressief oplosmiddel aangemaakt dan voor heetvernevelen. Toch wordt bij gebruik een gasmasker aanbevolen.
6. De vernevelaar verdeelt de fijne druppels in de bewaring.
Tekst: Franka Loman
Beeld: Ruth van Schriek