'Minder intensieve pootgoedteelt geeft ruimte voor nieuwe teelt'

Het bedrijf van Wilms is een typische Oostpolderboerderij. Achter het gebouw is een forse, maar gedateerde schuur met daarin de opslagruimte en de sorteerinstallatie, goed voor het verwerken van 20 hectare. Naast de schuur staat een kas, die vooral in gebruik is om pootgoed voor te kiemen. In de toekomst wordt een deel overdekt en komt er een stuk bij.

Nieuwe pootgoedteelt

Vader en zoon denken na over een nieuwe pootgoedteelt. Het gezamenlijke broeden heeft nog niet het gewenste heldere ogenblik opgeleverd. Simon mag het min of meer bedenken, maar zijn vader moet het doen aangezien Simon nog een deel van zijn tijd besteedt aan de HAS in Leeuwarden. 'Minder intensieve pootgoedteelt geeft ruimte en die willen we graag vullen met een teelt die goed rendeert. Uien lijkt een goede optie, maar die teelt is wel veel intensiever dan graan. Daar staat tegenover dat je er ook meer aan verdient. Een hectare graan levert ongeveer 1.000 euro op, uien bij een goede prijs tweeënhalf keer zo veel', filosofeert Simon.
Waarschijnlijk worden het uien, maar nog niet komend seizoen. Daarbij vragen vader en zoon zich wel af of bij een grotere roulatie de ziektedruk omlaag gaat en de opbrengst omhoog. Henk: 'Onze grond is vrij van aardappelcysteaaltjes en we telen 20 van de 30 hectare op eigen grond.'

Frees achter de trekker

Andere knopen zijn wel doorgehakt. Twee jaar geleden was de frees aan vervanging toe. Nu wordt een optionele frontfrees gebruikt. Simon: 'Daardoor kunnen we in één werkgang het land klaarmaken en planten. Dat is een stuk beter voor het behouden van een goede structuur en het scheelt natuurlijk een extra werkgang.' De lichte zavelgrond laat zich meestal gemakkelijk klaarmaken, al vindt Simon het wel een prettig idee dat in een extreem jaar de frees ook gewoon achter de trekker kan hangen.

Nog geen GPS

'We denken wel eens aan GPS, maar voor die techniek is onze schaal nog te klein', vindt Simon. Hij deed enkele jaren geleden mee aan het project Wieringermeer Precies, waarbij proeven zijn gedaan met GPS-toepassingen. Henk: 'Of het nuttig is, hangt ook van de kundigheid van het personeel af. Als je losse krachten hebt, is het eenvoudig werken als de trekker gewoon het traject volgt.'
Simon redt zich voorlopig prima zonder satellieten. Hij heeft de afgelopen maand al een aardig aantal hectares geploegd. 'Dat vind ik uitdagend om te doen. Onze buurman vroeg mij laatst wat daar nu aan is, aan ploegen. Hij komt niet van het platteland. Ik heb hem uitgelegd dat ik bij het ploegen al denk aan de 10 hectare graan die daar mooi moet opkomen en zoveel mogelijk tonnen moet gaan produceren.'

Nieuwe sorteerlijn

Henk en Simon zijn onlangs een samenwerking aangegaan met akkerbouwer Klaas Schenk, die in dezelfde polder zit. Samen gaan ze een aardappelsorteerlijn opzetten in een nieuw te bouwen schuur op het bedrijf van Schenk. 'Onze sorteerinrichting is aan vervanging toe. De capaciteit is niet toereikend meer en arbotechnisch valt er ook wel wat op aan te merken.'
Simon ziet ook de sociale kant van de samenwerking. 'Je bent niet de hele dag alleen meer in de schuur en je houdt tijd over voor andere werkzaamheden.'
De drie ondernemers doen het rustig aan. Simon: 'Het gaat tenslotte om een grote investering. Het is de bedoeling dat we in 2010 de eerste aardappelen op de nieuwe lijn sorteren.'

Nieuwe maatschap

Voor het sorteerbedrijf wordt waarschijnlijk een nieuwe maatschap in het leven geroepen. Henk: 'We zijn wel gewend aan samenwerken. We denken er bijvoorbeeld ook over om met nog twee akkerbouwbedrijven een vaste medewerker in dienst te nemen. Je moet dit soort zaken goed regelen, ook al ken je elkaar goed.' Simon: 'Zet het maar op papier, dan heb je duidelijkheid.'

ZAP en Agriboard

De pootaardappelen van het bedrijf van Wilms gaan via de ZAP naar de handel. Deze coöperatieve telersvereniging van pootaardappelen en zaaizaden heeft contacten met vele handelshuizen. 'Op deze manier heb je zekerheden in jaren van een moeilijke afzet. Krachten worden gebundeld. Ook op educatief gebied. Met de Agriboard samen proberen we bijvoorbeeld de Oostwaardhoeve te behouden als kenniscentrum voor de pootgoedteelt, nu Wageningen UR zich misschien terugtrekt uit de proefboerderij in de Wieringermeer.' In de Agriboard zitten vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en de provincie en LTO Nederland.

Naar het buitenland

Het zijn juist dit soort zaken die Simon interesseren en volgens zijn vader is dat een goede zaak. 'De moderne akkerbouwer is eigenlijk meer een soort manager. De oudere garde is vooral gewend op het eigen bedrijf te blijven en de handel over te laten aan anderen. Jongeren denken daar heel anders over.'
Precies daarom wil Simon binnenkort het land uit. Hij is bezig met een buitenlandse stage en als hij afgestudeerd is, wil hij weer een halfjaar de grens over. Waarheen weet hij nog niet. 'Ik zie het aan mijn vriendin Ada. Die is afgelopen zomer nog naar Frankrijk geweest en eerder zat ze een paar weken in Engeland. Het levert je altijd extra bagage op.' Simon denkt aan Schotland, omdat de ZAP daar ook contacten heeft. 'Misschien kan ik daar eens kijken, maar het maakt mij eigenlijk niet uit waar ik terechtkom. Ik ga in elk geval alleen, omdat ik niet op een medestudent wil terugvallen.'

Andere dromen

Als Simon later het bedrijf van zijn vader overneemt, is de kans groot dat het pootgoed nog steeds de hoofdmoot vormt. De jonge akkerbouwer heeft echter ook andere dromen. Hij zoekt nu afzet bij restaurants in de omgeving voor consumptieaardappelen die hij zelf teelt. Ook heeft hij een goede bestemming voor de enorme kelder die nu ongebruikt onder de oude boerderij ligt. 'Daar kan je best een wijnkelder van maken. Of zelfs een restaurant, als de regels het toelaten. Het is nog geen concreet idee, maar het zijn zaken waar ik over nadenk. Het lijkt me stimulerend om niet alleen met de pure akkerbouw bezig te zijn.'

Het bedrijf

Henk (rechts) en Simon Wilms zijn de akkerbouwers van de maatschap H.R. Wilms en N.G. Wilms-Smit die Henk samen met zijn vrouw in Anna Paulowna vormt. Op 90 hectare, waarvan 50 in eigendom en 40 in erfpacht, wordt 20 hectare pootgoed geteeld. De rest van het bouwplan wordt gevuld met graszaad (10 hectare), suikerbieten (10 hectare), luzerne (10 hectare) en graan (20 hectare). Voor nog eens 10 hectare wordt verhuurd voor de tulpenteelt. Nog 10 hectare moet voor komend seizoen nog worden ingevuld. Het bedrijf ligt in de Oostpolder, het akkerbouwgebied van Anna Paulowna. Simon is vastbesloten om na zijn studie aan de has het bedrijf op termijn over te nemen nadat hij iets meer van de (aardappel)wereld heeft gezien.