Sneeuwdek helpt tarwe de winter door
Zuidwest-Nederland
In het Zuidwesten is het het minst koud geweest. Volgens teelttechnisch specialist Rien Bos van agrarisch toeleverancier Van Iperen in Westmaas staat de tarwe er over het algemeen goed voor. 'Het gewas heeft minder massa dan voorgaande jaren, maar dat trekt snel genoeg bij zodra het warmer wordt. Ziekten doen zich nauwelijks voor, al vinden we wel wat septoria in de vroeg gezaaide percelen. De kans is echter groot dat het oudere blad verdroogt omdat het door de vorst beschadigd is geraakt. Dan neemt de sporendruk vanzelf af.'
De grootste bedreiging voor de tarwe is volgens Bos momenteel slemp. Telers in de Hoeksche Waard hebben veel last van ganzen die op het jonge groen afkomen. De bovenlaag was extra gevoelig voor vertrapping vanwege de smeltende sneeuw. Naast de directe schade betekent het dat telers later het land op kunnen voor de stikstofbemesting omdat de grond minder snel opdroogt. Bos: 'Gelukkig is de wetgeving zo aangepast dat je tarwe en graszaad ook mag bemesten als de grond bevroren is. Dat biedt mogelijkheden.' Het bemesten over de vorst mag alleen als het overdag dooit, zodat de meststoffen niet kunnen afspoelen.
Flevoland
Ook in Flevoland heeft de vorst geen directe schade veroorzaakt in de wintergranen, is de indruk van Paul Hooijman van de Agrarische Unie. 'Mochten er planten wegvallen, dan is dat nog geen ramp. Je kunt rustig 20 procent van de planten missen. Wat je wel ziet, is contactschade door de sneeuw, vooral op vroeg gezaaide percelen. Verder valt op dat de verschillen tussen vroeg en laat gezaaide percelen klein zijn. Dat waren we de afgelopen jaren anders gewend.'
Ook Hooijman denkt dat telers perioden met nachtvorst zullen gebruiken om de tarwe van stikstof te voorzien, al is er met de laat gezaaide percelen wat hem betreft niet zoveel haast. 'Die komen nog maar net met hun koppie boven de grond. Zeker als de grond gevoelig is voor uitspoeling, kun je maar beter even geduld hebben. Zolang de stikstof er maar op ligt zodra het warmer weer wordt.'
Van de ziektedruk heeft Hooijman nog geen goed beeld. Zijn eerste indruk is dat er iets meer septoria-aantasting te zien is dan vorig jaar.
Groningen
Het Noordoosten kreeg de strengste vorst te verduren. Omdat er op 55 dagen een isolerend sneeuwdek lag, is ook daar nauwelijks vorstschade opgetreden. 'Op dieper gelegen plekken, waar de sneeuw zich had opgehoopt, kwam de tarwe zelfs groen tevoorschijn', laat Albert Poppens weten. Hij is buitendienstmedewerker voor Agrifirm in het Oldambt.
De tarwes die hij tot nu toe heeft gezien, hebben over het algemeen een goede stand, maar zijn nog niet ver ontwikkeld. 'Ze moeten nog flink uitstoelen. Hier en daar adviseer ik om iets meer stikstof te geven, om de uitstoeling te bevorderen. Normaal gesproken kom je bij een advies van 140 kg minus de bodemvoorraad ergens uit tussen de 100 en 110 kg per hectare. Nu adviseer ik vaak 10 kg extra. Zeker als we pas na half maart het land op kunnen, dan heeft de tarwe dat wel nodig.'
Vanwege de kou is er minder onkruid te vinden dat zich bovendien minder ver heeft ontwikkeld dan in voorgaande jaren. Dat biedt telers de mogelijkheid om met goedkopere herbicidencombinaties het gewas schoon te maken. Poppens: 'Denk aan MCPP en MCPA of een verlaagde dosering Verigal, Ally en Starane. Dat er minder onkruid staat, zegt nog niets. De kans is groot dat de onkruiden die normaal in november kiemen, straks alsnog tevoorschijn komen.'
