Gebruik digestaat drukt kosten van kunstmest
Het voorjaar moet als we Harm Buirs spreken nog op gang komen. Het land is nog te nat en daarom vergt het nog even geduld voordat het kan worden bemest. Als het land begaanbaar is, rolt de bouwlandinjecteur over de akkers heen. Bij Buirs brengt de injecteur digestaat in het land. Stijgende kunstmestprijzen waren aanleiding om een start te maken met deze meststof.
Besparing van kosten
´De prijs van kunstmest steeg drie jaar geleden van ruim 15 euro tot ongeveer 28 euro per 100 kg´, vertelt Buirs. Hij wilde die kosten verlagen en zocht naar een alternatief. Die vond hij via zijn DLV-adviseur Erik Emmens. Die bracht hem in contact met maatschap Schuitema uit Mussel. Familie Schuitema heeft een akkerbouwbedrijf met een mestvergistingsinstallatie en kon wel een extra klant gebruiken om digestaat af te zetten.
In het eerste jaar kreeg Buirs 50 euro per hectare toe voor de bemesting. Dit jaar maakt de mestmarkt een toebetaling niet mogelijk. Dat hoeft van Buirs ook niet: ´De producent moet het financieel ook vol kunnen houden´, stelt hij. Dit jaar betaalt hij 45 tot 50 euro per hectare aan Schuitema. De digestaat kost hiermee 2,50 euro per ton.
De prijs voor KAS ligt dit jaar op 20 euro per 100 kg. Kali-60 kost 32,50 euro per 100 kg. Bij een gift van 300 kg KAS en 150 kg Kali-60 komen de kosten hiervan op bijna 110 euro. Verder geldt een besparing op arbeid en ophaal- en uitrijdkosten.
Laag fosfaatgehalte
Nog een voordeel van digestaat is dat het goed bij verschillende organische meststoffen past. Per ton bevat de digestaat van Schuitema 6 kg stikstof, 3 kg fosfaat en 6 kg kali. Met het lage fosfaatgehalte past het goed bij de vaste kuikenmest die de akkerbouwer over zijn bieten- en zetmeelaardappelland verspreidt. De kuikenmest bevat immers een hoog fosfaatgehalte van 15 kg per ton. Daardoor is de hoeveelheid digestaat die hij aanvoert op zijn bedrijf beperkt. Buirs: ´De verhoudingen van de gehaltes van digestaat zijn gunstig. Het fosfaatgehalte ligt laag en dit maakt het tot een aantrekkelijke meststof.´
Buirs gebruikt de vaste kuikenmest om het organische stofgehalte van zijn akkers op peil te houden. Dit vindt hij belangrijk om het stuiven te voorkomen. Tot vorig jaar kon hij het stuiven in het pas ingezaaide bietenland voorkomen door volvelds rundveedrijfmest te verspreiden. Met ingang van 1 januari is dat verboden en voelt Buirs zich gedwongen om rogge of zomergerst op de zandkoppen in de bieten te zaaien.
Digestaat toepassen
Buirs laat 18 ton digestaat per hectare uitrijden op het land waar hij zomergerst teelt en 20 ton op het TBM-pootaardappelland. Om aan de aangescherpte fosfaatnormen te voldoen, laat hij op 4 hectare zomergerst geen digestaat uitrijden. Dit overgebleven areaal bemest hij met kunstmest.
De akkerbouwer koos ervoor om alleen zomergerst en TBM-pootgoed te bemesten met digestaat vanwege het korte groeiseizoen. De voedingsstoffen van digestaat komen direct en geleidelijk beschikbaar voor de gewassen. ´Eind juli stoppen deze gewassen met groeien. Met het korte groeiseizoen weet ik zeker dat de gewassen voldoende voedingsstoffen halen uit de digestaat.´
Digestaat ook in andere gewassen
Dat digestaat ook goed bruikbaar is in andere teelten bewijst Bé Schuitema, die de vergistingsinstallatie heeft. Hij gebruikt de digestaat voor al zijn gewassen: aardappelen, bieten, graan en maïs. Schuitema vindt het een groot voordeel ten opzichte van drijfmest dat de samenstelling van deze meststof van tevoren bekend is. Hiervoor laat hij zijn digestaat in januari bemonsteren tijdens het overbrengen ervan in een mestsilo op het land en twee bassins op het erf. Door dezelfde voersamenstelling en dezelfde hoeveelheid voer van de vergister blijft het gehalte ongeveer gelijk. ´Doordat de mest in één grote opslag zit, hebben we een mooi homogeen product.´ Alleen de aardappelen krijgen een bijbemesting met kunstmest om ze van voldoende stikstof te voorzien.´
Gewas profeteert hele groeiseizoen
Schuitema heeft in zijn bemestingplan ruimte voor 25 ton digestaat per hectare. Gedurende het hele groeiseizoen profiteert het gewas van de voedingsstoffen. De helft van de beschikbare stikstof is organisch en de andere helft bestaat uit minerale stikstof. Doordat de mineralisatie van stikstof gedeeltelijk in de vergister plaatsvindt, komt dit direct aan het begin van het seizoen beschikbaar.
De beschikbaarheid van voedingsstoffen gedurende het seizoen is volgens Schuitema afhankelijk van de voeding van de vergister. ´Doordat we een behoorlijk aandeel maïs gebruiken, ligt het organische stofgehalte hoog. Hierdoor hebben we goede digestaat.´
Voordelen van gebruik digestaat
Goede opbrengsten zijn volgens DLV-adviseur Erik Emmens niet afhankelijk van de soort bemesting, maar van een goed bemestingplan. Dit kan volgens hem evengoed met alle drijfmestsoorten. Niettemin ziet hij wel de voordelen in het gebruik van digestaat. ´De NPK-verhouding is gunstig, waardoor er efficiënt met de mest kan worden omgegaan. De stikstof in digestaat is sneller beschikbaar voor het gewas ten opzichte van andere dierlijke mest. In een gewas als zomergerst is het een prima meststof. Bij een goed bemestingsplan maakt het gewas efficiënt gebruik van de digestaat en zijn de voedingsstoffen precies op, wanneer de gewassen worden geoogst.´
Zodoende is het een efficiënte meststof met een homogene samenstelling en een goede verhouding. De fosfaat- en stikstofnormen wordt in de toekomst meer aangescherpt waardoor een goede verhouding steeds belangrijker wordt.
Tekst: Franka Loman