'Industrie biedt kans afzetverbetering spruiten'
Consultant Van de Sluis is door het stichtingsbestuur aangesteld om aanbod en vraag meer op elkaar af te stemmen. Van de Sluis heeft een verleden bij de veiling en bij telersorganisatie FresQ. Nu is hij mede-eigenaar van Str3tch, dat ketenpartijen in de versmarkt bij elkaar wil brengen. De afgelopen maanden is een analyse van de markt gemaakt en die is vergeleken met het aanbod van de telers. 'Het blijkt dat er vraag is naar ongeveer 55 miljoen kg spruiten voor de versmarkt en tien miljoen kg voor de industrie.' Er wordt door de droogte ruim een kleine 70.000 kg geoogst, normaal is dat 80 tot 90 miljoen kg.
Aanbod versnipperd
Het viel Van de Sluis overigens niet mee uit te zoeken hoeveel wordt geteeld. 'De aanbodskant is enorm versnipperd.' Uit gesprekken met afnemers blijkt volgens hem dat de industrie wel degelijk vraagt om spruiten.
Er zijn twee redenen voor telers om de vraag links te laten liggen, redeneert de coördinator. 'De belangrijkste reden is de prijs die de industrie biedt. Die ligt in april met maximaal 30 tot 35 cent onder de kostprijs. De tweede reden is dat niemand zich graag in een vroeg stadium wil vastleggen om te leveren, omdat zo slecht te profiteren is van een eventuele meevaller in de prijs.'
Die prijs leeft op het moment een klein beetje op, omdat de vraag toeneemt en er minder wordt geoogst door de droge zomer. Dat wil echter niet zeggen dat telers nu tevreden zijn met de prijs. 'Die is slecht, tussen de 7 en 18 cent de kilo, afhankelijk van de kwaliteit en de afnemer', weet teler Bouwe Piek in Geervliet.
Afzet mag niet verder teruglopen
Bestuurder en spruitenteler Eelco van Putten in Dirksland wacht de ontwikkelingen af, maar hij is blij dat er iets gebeurt. 'Als je niets doet, weet je zeker dat er niets gebeurt. Verbetering van de afzet is niet van vandaag op morgen geregeld, al zouden we dat graag willen. We moeten nu in ieder geval zorgen dat de afzet niet verder terugloopt.'
Van Putten noch Van de Sluis kan aangeven hoeveel telers zich hebben aangesloten bij de stichting. Van Putten: 'Een hoop en we krijgen ook veel positieve reacties.' Van de Sluis schat dat 70 procent van de circa 90 bedrijven aangesloten is, goed voor 65 procent van de 2.860 hectare.
Promotie moet
De stichting vraagt deze maanden samen met de medewerkers van 'Spruiten, ja natuurlijk', het promotieproject van LTO Groeiservice, veel aandacht voor de spruiten. 'Promotie is belangrijk, maar je hebt wel een goed plan nodig. Dat ontbreekt nog. We moeten zorgen voor blijvende aandacht voor de spruiten', stelt Van de Sluis. Piek heeft zelf ook ter promotie op de Margriet Winterfair gestaan. 'Dat zouden meer telers moeten doen. Je krijgt zoveel positieve reacties dat het je weer moed geeft.'
Afzet opzoeken
De coördinator hoopt dat de telers zelf ook aan de slag gaan en van het bedrijf afkomen. 'De tijd dat je je alleen met je product kan bezighouden is voorbij. Telers moeten eigenlijk zelf afspraken met de retail, om te voorkomen dat over tien jaar de zaadleveranciers samenwerken met de retail en de teelt is gereduceerd tot een tussenschakel als bijvoorbeeld het vervoer. Dan hebben de telers niets meer in te brengen.' Deze benadering strookt met die van de stichting, want het is niet de bedoeling dat de telers straks een machtsblok vormen tegenover de retail.
Piek ziet zichzelf niet langs de weg gaan om zijn spruiten te vermarkten. 'Dat moet je liggen en het gaat bovendien ten koste van de tijd voor de teelt.' Het is ook niet de bedoeling dat alle telers zelf op pad gaan, want dat maakt zeker geen einde aan de versnippering, onderschrijft Piek.
Tekst: Hans van der Lee
Beeld: Ellen Meinen