Grootste boeren in Argentinië bezitten geen land

'Argentinië is de vijfde grootste supermacht in de wereldwijde agribusiness en het heeft geen landbouwbeleid. Het voert een anti-inflatiebeleid', vertelt Freek Vossenaar van de landbouwraad van de Nederlandse ambassade in Buenos Aires. 'Simpelweg gezegd: eigen markt eerst. Dat geldt voor rundvlees, tarwe, zuivel en maïs. Boeren hebben te maken met bemoeienis van de overheid door middel van bijsturing van de markt.'
Met onder meer prijsbeleid, verplichte voorraden aanhouden, verhoging van de exportbelastingen en subsidies voor lokaal verbruik houdt de overheid de prijs laag.

Drastische afname van het tarwe- en maïsareaal

De gevolgen van deze marktinterventie zijn een drastische afname van het tarwe- en maïsareaal. 'Op dit moment is tarwe het meest onzekere gewas in het Zuid-Amerikaanse land van 277 miljoen hectare. Dit jaar verbouwden de boeren met 2,7 miljoen hectare het kleinste areaal tarwe in 110 jaar. Het maïsareaal kromp naar 3,4 miljoen hectare.'
Boeren houden zich dan ook niet bezig met de hoogte van de belastingen, maar ervaren de onzekerheid als de meest knellende factor. 'Het is afwachten wat ze gaan zaaien in april-mei.'

Succesfactoren

Het landbouwmodel van Argentinië kent ook succesfactoren. Landbouw zonder grondbewerking leidde tot 96 procent minder erosie, 66 procent minder brandstofverbruik en een lagere koolstof uitstoot. Tevens verbeterde de waterkwaliteit en verhoogde de microbiologische activiteit.
Een meer bekende factor is de snelle acceptatie van genetisch gemodificeerde gewassen. 'In 1996 kwamen de eerste genzaden voor soja. Het percentage schoot in no-time omhoog naar 99 procent. In de toekomst zal 100 procent van de soja gmo zijn', voorspelt de landbouwattaché. Andere landen volgen.

Technologie en infrastructuur

Met technologie in zaden en hardware loopt Argentinië voorop. 'Zeker in maïs zijn de ontwikkelingen fantastisch. Elk jaar een nieuwe variëteit. Van technologische kennis kunnen we van de Argentijnen nog veel verwachten.'
Een ander sterk punt is de infrastructuur. Een deel daarvan, waarvan een haven in het binnenland, is in particuliere handen. 'De landbouwsector in Argentinië is heel anders georganiseerd dan in Nederland', legt Vossenaar uit. 'Zo hebben bijvoorbeeld acht schapenhouders in het Zuiden samen een miljoen hectare in gebruik. De grootste boeren bezitten geen land. Ze zijn manager van contracten en hebben deskundige mensen om zich heen verzameld die precies weten hoe ze bijvoorbeeld moeten zaaien. De grootste boer van Argentinië verbouwt op 600.000 hectare, maar hij heeft geen snipper land in eigendom.'

Graan groeit fors

De boeren met politiek engagement hunkeren volgens de ambassademedewerker naar 2011. 'Het jaar van de verkiezingen, waarin zij hopen het perverse landbouwmodel achter zich te laten. Volop kansen en optimisme dus, want er is land in overvloed, voldoende water en deskundige boeren.'
Genoeg redenen om een forse groei te verwachten in de graanproductie naar 7 miljoen hectare. Met de allerlaatste productiekosten voor maïs lijkt ook hier groei onvermijdelijk. De Argentijnen verbouwen 10 miljoen hectare maïs. De sector zet in de toekomst sterk in op biobrandstoffen met 15 miljoen ton in 2017. Andere aspecten van duurzaamheid zoals we in Europa zien, worden in Argentinië niet begrepen. 'GAP gericht op bodemvruchtbaarheid certificering gaat wel weer over', menen de Argentijnen volgens Vossenaar. 'Ze vinden ook dat de EU zichzelf vlijmscherp beschermt.'

Argentinië in vogelvlucht

Argentinië is een van de grootste landbouwsupermachten, na de VS, Canada, Brazilië en Mexico. Het economische belang van de Argentijnse agribusiness is aanzienlijk. Ruim 10 procent van de beroepsbevolking werkt in de agribusiness en 25 procent van het bruto nationaal product komt hieruit voort. De sector groeit sterk. Ondanks import- en exportverboden en verhoogde exportheffingen groeit vooral de export; meer dan 50 procent van het totale exportvolume bestaat uit landbouwproducten. Nederland is een belangrijke bestemming voor oliehoudende zaden (met name soja gevolgd door zonnebloem), rundvlees, graanen zuivelproducten.