Aanpassing beoordeling werkzame stoffen voor snellere vervanging gewasbeschermingsmiddelen
De lijst met kandidaten voor vervanging (Candidates for Substitution) komt voort uit een Europese regeling. Hierin wordt gekeken naar goedgekeurde stoffen in gewasbeschermingsmiddelen waarvoor de Europese wetgeving bepaalt dat ze - waar mogelijk - vervangen moeten worden door alternatieven die een lager risico hebben voor mens en milieu. Deze regeling is in 2016 ingevoerd, maar sinds die tijd zijn er geen middelen vervangen.
Meerdere alternatieven beschikbaar
De vervanging in deze zogenoemde vergelijkende evaluatie (comparative assessment) mag de medicijnkast van de teler echter niet negatief beïnvloeden. Dat betekent dat een belangrijke voorwaarde voor vervanging is dat het alternatief net zo effectief moet zijn als het oude middel. Daarnaast moeten er meerdere alternatieven overblijven, om resistentie tegen dat ene middel te voorkomen.
Eerste stap in het nieuwe proces is dat de NVWA beoordeelt of een middel landbouwkundig gezien vervangen kan worden: zijn er voldoende alternatieven met dezelfde werking. In deze afweging wordt dus ook meegenomen dat groene middelen over het geheel minder effectief werken en dus vaker moeten worden ingezet.
Vervolgens bekijkt het Ctgb bij de beoordeling of één van de alternatieven veiliger is dan het middel met de kandidaat voor vervanging. Alle niet-chemische maatregelen en laag-risicomiddelen worden per definitie als veiliger beschouwd. Overige middelen worden als veiliger beschouwd wanneer er minder strenge veiligheidsvoorschriften nodig zijn dan voor het middel met de kandidaat voor vervanging. Dit maakt de procedure volgens het Ctgb simpeler en eenduidig.
Zembla
Volgens het Ctgb staat deze aanpassing los van de discussie over het college naar aanleiding van een uitzending van Zembla, waarin de objectiviteit en onafhankelijkheid van het Ctgb werd bekritiseerd. „Deze evaluatie liep al”, aldus woordvoerder Hans van Boven.
De aanpassing geldt vanaf 1 januari 2024.