Agrifirm schaalt pilot regeneratieve landbouw op naar veertig telers

‘Eisen die Europa oplegt om te verduurzamen, maken dat onze telers voor veel uitdagingen staan’, aldus projectleider Josien van Harten. ‘Denk alleen al aan het pakket beschikbare gewasbeschermingsmiddelen dat verandert en de veranderingen in de Europese mestwetgeving. Saldo 2.0 is één van de pilots waarmee we verkennen hoe telers deze uitdagingen het hoofd kunnen bieden op een manier die nieuwe perspectieven biedt.’

Wisselwerking bodem en plant

Regeneratieve landbouw streeft ernaar om de gezondheid en productiviteit van de bodem te vergroten, de biodiversiteit te verbeteren en het beperken van de effecten van klimaatverandering, aldus de uitleg van Agrifirm. De focus ligt op het versterken van de wisselwerking tussen bodem en plant. Agrifirm ziet hierin kansen om een duurzaam en veerkrachtig voedselsysteem te bouwen voor toekomstige generaties.

Van Harten: ‘Regeneratieve landbouw is een veelbelovende methode waarmee we de motor van fotosynthese het hele jaar willen laten draaien. Bijvoorbeeld door de inzet van groenbemesters die zonlicht in de winter omzetten in glucose om het bodemleven te voeden. Dat bodemleven ondersteunt in het groeiseizoen weer het gewas. Dat kan belangrijke voordelen opleveren, zoals het besparen op irrigatie en gewasbeschermingsmiddelen.’

Verschillende gewassen

Afgelopen jaar startte Saldo 2.0 met vijf telers, ieder op één hectare en allen met verschillende gewassen. Na het eerste seizoen heeft de pilot al veel data én nieuwe inzichten opgeleverd, aldus Van Harten. ‘We hebben met hen verkend met welke groenbemester je het land in de herfst optimaal voorbereidt op wat je in het voorjaar wilt telen.’ De telers onderzochten op hun proefveld hoe ze de bodembiodiversiteit kunnen beïnvloeden door de bodem jaarrond de bodem bedekt te houden, en wat het oplevert om organische koolstof van gewasresten te laten liggen.

‘We hebben ook verkend hoe je ziektes en plagen kunt bestrijden door inzet van natuurlijke vijanden. Die natuurlijke vijanden gedijen goed door de aanplant van bloemen, struiken en bomen nabij de percelen’, legt Van Harten uit. ‘Door in de pilot nauw met de telers samen te werken, krijgen we waardevolle informatie over de obstakels die zij tegenkomen wanneer ze meer regeneratief willen gaan telen. Zij geven aan waar ze behoefte aan hebben en samen zoeken we naar oplossingen voor deze uitdagingen.’

Twee tot drie hectare

In de pilot wordt gebruik gemaakt van bestaande Agrifirm-initiatieven als de Bodemcoach en de ervaringen met producten als kruiden- en akkerrandmengsels. Veertig akkerbouwers en veehouders in Groningen krijgen de mogelijkheid om met begeleiding op twee tot drie hectare van hun bedrijf regeneratieve landbouw toe te passen. Voor deze aanpak worden adviseurs getraind en wordt op de percelen van de veertig telers een nulmeting van de bodem uitgevoerd.