‘Weerstand voor gewas, mens en dier uit gezonde bodem’

„Het is jammer dat er geen keurmerk bestaat voor mineralenrijke voedingsmiddelen van gezonde bodems”, aldus Jones. Zij legt een verband tussen bodemdegradatie en veel moderne ziektes, die vaak samenhangen met een gebrekkig functionerend afweersysteem door te weinig daarvoor noodzakelijke sporenelementen.

Volgens de bodemkundige werkt de gebrekkige opname van sporenelementen ziekten en plagen in gewassen in de hand. De reactie bij telers daarop is de inzet van meer agrochemie en kunstmeststoffen, wat de opname van sporen via de bodembiologie juist verder ondermijnt. „De eerste stap om de bodem te revitaliseren is geen schade meer aan te richten aan het bodemleven”, is haar conclusie.

Regeneratief

Jones vindt het toevoegen van extra organisch materiaal niet de oplossing. Meer langjarig kruidenrijk grasland en minder roeren in de grond doen de bodembiomassa groeien, is haar overtuiging. Ze concludeert dat uit ervaringen van telers die kiezen voor regeneratieve teeltmethoden. Die blijken vaak in relatief korte tijdsbestekken van enkele jaren al aanzienlijk meer leven en organische stof in bodems op te kunnen bouwen.

Naast vitaler gewassen en voedsel, resulteert de regeneratieve aanpak in de teelt in betere waterhuishouding en watervasthoudend vermogen, minder bodemerosie, lichtere bewerkbaarheid, meer biodiversiteit, betere waterkwaliteit en hogere opbrengsten, zegt Jones.

Opbouw

Zelfs bij het oogsten van bovengrondse grassen in een semi aride (vrij droog steppeklimaat) gebied met een kort groeiseizoen vonden Amerikaanse onderzoekers een duidelijke toename van organische stof in de bodem. Juist in diepere lagen hoopte zich meer organische stof op, wat verband kan hebben met de lagere mate van oxidatie van die koolstof dieper in de grond. Een enkele procenten hogere bodemkoolstofvoorraad draagt bij aan enkele centimeters meer waterbeschikbaarheid in droge periodes.

Jones stelt dat het contraproductief werkt om koolstof te willen opbouwen door kunstmest te geven aan het gewas. Volgens haar dragen bodemschimmels in hoge mate bij aan de koolstofopbouw. Deze schimmels, met name de mycorrhiza’s worden negatief beïnvloed door kunstmest en intensieve bodembewerking.

Gezond functionerend bodemleven is volgens Jones in staat om broeikasgassen af te breken, tot op een zeker niveau. Volgens haar breken bodembacteriën het equivalent van de methaanuitstoot van 1 grootvee-eenheid per hectare af. Extensieve veehouderij draag daarom bij aan het bodemleven, te veel vee per hectare is wel schadelijk.

Coating

Jones is tegenstander van het coaten van zaad met insecticiden en fungiciden. Ze denkt dat het schimmels weerhoudt van het aangaan van een symbiose met de gewassen. Schimmels geven het gewas bij dergelijke samenwerkingen mineralen in ruil voor suikers uit het gewas. Op deze wijze neemt de ondergrondse biomassa toe, groeiend van de suikers van groene planten, iets wat niet gebeurt als intensieve landbouwsystemen de symbiose tegengaan.

„Landbouw moet de bodembiologie gaan stimuleren in plaats van afremmen. Op die manier worden bodems weer een opslagplaats voor koolstof. Voedsel geproduceerd op bodems met minder leven ontbreekt het aan de essentiële elementen die wij nodig hebben voor een goed functionerend immuunsysteem. Economische ontwikkeling is alleen duurzaam als het natuurlijke hulpbronnen stimuleert. De eigenschap van de bodem om gezond voedsel te produceren hangt samen met hoe wij die bodem managen.”