Nieuwe variant rhizomanie doorbreekt resistentie
„Het begint veelal met enkele blinkers. Enkele bieten, verspreid over het perceel die steil staan en er gelig uitzien”, legt Koopmans uit. Deze blinkers vermeerderen het virus enorm. Later in de rotatie worden dat, door grondbewerkingen, kleine plekken of stroken.
Nieuw type AYPR
In Nederland komen van rhizomanie het Aen B-type voor. De huidige rassen hebben een resistentiegen tegen deze beide typen. Binnen het A-type bestaan veel varianten, waarvan één variant - de AYPR - nu voor rhizomaniesymptomen in de bieten zorgt. Van het B-type zijn geen signalen dat deze binnenkort voor problemen gaat zorgen. In de ons omringende landen komt dit AYPRtype ook veelvuldig voor. Inmiddels is er een nieuw resistentiegen in de suikerbieten ontdekt dat samen met het eerste resistentiegen voor voldoende weerstand tegen de ‘oude’ en de ‘nieuwe’ zorgt. Op dit moment is Sandra KWS het enige ras op de rassenlijst met deze beide genen. „Maar er komen er meer aan”, weet Koopmans.
Breng AYPR plekken in kaart
Het districtshoofd adviseert telers om de percelen goed in de gaten te houden. Het valt hem op dat op de plaatsen waar rhizomanie jaren geleden het eerst opdook, nu ook weer het eerst de symptomen tonen. „Breng blinkers in kaart en met name de plekken en stroken. Dan kun je gericht maatregelen nemen”, zegt hij. Twee tot vijf procent van de planten mogen blinkers zijn, mits over het hele perceel verdeeld. Zijn ervaring is dat plekken twee tot drie procent lagere suikergehaltes geeft. „Zodra de vlekken richting vijf procent van de oppervlakte gaat, kies dan voor het ras Sandra.” De afweging wordt lastiger als er op het perceel ook een aaltjesresistentie nodig is. Een gedegen onderzoek naar de mate van aaltjesbesmetting kan dan helpen bij de beslissing. Koopmans: „Vraag bij twijfel uw buitendienstadviseur van Suiker Unie om advies.” De rhizomanieresistentie is doorbroken. Over heel Nederland komt een nieuwe rhizomanievariant voor. „Breng van je percelen goed in kaart waar je rhizomanie tegenkomt”, adviseert Suiker Unie districtshoofd Peter Koopmans. Want er is inmiddels al een ras met een nieuwe resistentie beschikbaar.
Symptomen rhizomanie
Zo ziet rhizomanie er uit. Een sterke groei van zijwortels - de zogenaamde baardgroei - is kenmerkend voor rhizomanie. De penwortel is vaak ingesnoerd en bij het doorsnijden zijn vaak bruin verkleurde vaatbundels zichtbaar. De bladeren hebben langere bladstelen en een steilere stand. De kleur van het blad is bleekgroen tot geel.
Tekst: IRS