Voors en tegens van nieuwe manieren van water geven
Bij de presentatie van Jan de Winter tijdens de Kennisdag Bodem & Water in Dronten over elektrisch beregenen blijkt dat deze techniek een kleine meerprijs heeft. Die wordt wel snel terugverdiend. In zijn geval zelfs binnen een jaar. „Ik had eerder een tweedehands dieselpomp aangeschaft voor 13.000 euro. Voor een elektrische pomp betaalde ik 17.500 euro. Dat voordeel kwam heel snel terug in de energiekosten.”
Dieselpomp
Voor 2.000 uur beregenen met de dieselpomp in 2018 met een gebruik van 20 liter diesel per uur kwam hij bij een lage dieselprijs al op 40.000 euro. De diesel is sinds toen veel duurder geworden en hij kon de elektriciteit van eigen panelen gebruiken. Dat kostte maar 10 procent van de dieselprijs. Het voordeel in de kosten komt door de lagere energieprijs én door de grotere efficiëntie van een pomp die diep in de put zit en naar boven pompt in plaats van zuigt. Dat scheelt 40 procent in benodigd vermogen.
De pomp kan het water tot een kilometer ver pompen. De Winter denkt dat er zelfs voordeel is te halen met de combinatie van een dieselgenerator en zo’n diep gelegde pomp. Verder is er het gemak van weinig onderhoud aan elektropompen, het gemak van werken en de stilte. Er is zelfs een subsidiemogelijkheid voor de elektrische beregening, die nog niet bestond toen De Winter er in 2019 mee ging werken.
Waterbesparing
Waar elektrisch beregenen energie bespaart, heeft Digni van den Dries het eerder over waterbesparing. Hij tipt eerst de peilgestuurde drainage aan. Dat blijkt een klein voordeel voor de waterbehoefte. „Je kunt over een groeiseizoen daarmee gemiddeld 15 millimeter water vasthouden.” Van den Dries denkt dat de kosten van dat systeem relatief hoog zijn.
Op zijn bedrijf legde Van den Dries druppelirrigatie aan. Nadelen van het werken met de ondiep gelegde driptapes zijn de kosten van 1.300 tot 2.000 euro per jaar, de jaarlijkse, grote hoeveelheid afval van de eenmalig bruikbare tapes (13 kilometer per hectare) en 15 uur werk om ze te leggen en te verwijderen. Wie voor hergebruik van de tapes kiest heeft daar extra tijd voor nodig, ook voor de controle van de meer optredende lekkages in geval van hergebruik.
„Het systeem is landbouwkundig wel superieur”, zegt Van den Dries. „Het werkt mooi en je kunt ook meststoffen toevoegen. Je werkt bij een lage druk van 0,7 bar en dat is energiezuinig met verpompen.”
Opbrengst in nat versus droog jaar
Is de opbrengst dan ook beter? Dat betwijfelt Van den Dries. In een droog jaar is het goed, maar in een nat jaar maak je wel alle kosten, zonder alle voordelen te hebben. „Met fertigatie, het toevoegen van meststoffen aan het irrigatiesysteem, is de opbrengst wel beter.” De teler moet dan wel goed met het systeem omgaan en de kosten zijn hoger dan zonder meststoffen in het water (rond de 2.000 euro per hectare).
Van den Dries ziet een klein voordeel in de manier van water geven voor de ziekteontwikkeling in het gewas. Met druppelslangen blijft het blad droog, met een verlaagd risico op schimmelinfecties.
Tekst: Jorg Tönjes
Beeld: Jorg Tönjes