Ontvangst met koffie en thee.

Opening van de Groenbemesterdag met een gesproken column door André Hoogendijk, directeur BO Akkerbouw.

Tussen 13.30-17.00 uur is er een geleide rondgang langs diverse demonstraties in het veld met de volgende onderwerpen:
● GroenbemesterKeuzeWijzer: kennis binnen handbereik
● Groenbemester in de hoofdrol in het Veenkoloniale bouwplan
● Met boren groenbemesters een handje helpen
● Groenbemesters, ook een bron van stikstof
● Groenbemesters zijn verre van één pot nat - ook niet voor wat betreft hun impact op het microbiële bodemleven
● Groenbemesters in een strokenteelt systeem: keuze en technische uitvoering
● Bedrijvenmarkt

De groepen worden verdeeld aan de hand van kleuren. Iedere 25 minuten rouleren de groepen van de ene naar de andere demonstratie. De tijden bij iedere demonstratie zijn voor iedere groep anders.

In 2018 is het handboekgroenbemesters beschikbaar gekomen. Daar is heel veel informatie te vinden. In opdracht van de PPS Groenbemesters en de PPS Beter Bodembeheer wordt er nu gewerkt aan een ICT oplossing om het handboek te ontsluiten. Deze tool biedt een vlot overzicht en maakt de slimste keuze mogelijk. Paulien van Asperen en Leendert Molendijk presenteren op de tool die je niet mag missen: de GroenbemesterKeuzeWijzer.

In deze bijdrage willen we het met je hebben over de rol van groenbemesters in het Veenkoloniale bouwplan; hoe kunnen we groenbemesters in de hoofdrol zetten zodat de aardappels, bieten en het graan daar maximaal van kunnen profiteren? Wat is er mogelijk op het gebied van raskeuze en teeltmanagement van de hoofdgewassen om nog meer gebruik te maken van de teelt van een groenbemester, en welke groenbemester(s) past daar dan bij? Zijn er nog slimmere keuzes te maken in het groenbemestermanagement? Kortom: wat is er mogelijk om de groenbemester een hoofdrol te geven in het Veenkoloniale bouwplan?

Voor zowel de oppervlakkige als diepere bodemlaag kunnen plantenwortels, dus ook die van groenbemesters, een belangrijke rol spelen. Zo kunnen ondiep wortelende gewassen met een oppervlakkig maar intensief wortelstelsel, zoals grassen, de toplaag beschermen. Zeker wanneer deze oppervlakkig bewerkt of ondiep geploegd worden, kunnen de plantenwortels de bodemdeeltjes in de toplaag bij elkaar houden. Een oppervlakkig maar intensief wortelstelsel zorgt er bovendien voor een grotere draagkracht van de bodem, waardoor er minder kans is op verdichting.
Als een storende laag gewoeld wordt zorg je niet alleen voor waterafvoer maar ook voor ruimte voor plantenwortels. Het nadeel van woelen is het vernielen van de draagkracht. Door het boren van gaten creëer je openingen zonder de draagkracht te vernielen.

Bij de vertering van groenbemesters komt stikstof vrij die het volgende gewas weer kan opnemen. Hoeveel stikstof uit de groenbemester beschikbaar kan komen voor het volggewas is afhankelijk van 1) de soort groenbemester, 2) het moment van inwerken of afsterving en 3) de hoeveelheid stikstof die door de groenbemesters is opgenomen. Onlangs zijn de vuistregels die hiervoor zijn opgenomen in het Handboek Bodem en Bemesting vernieuwd.

Groenbemesters trekken op dit moment veel aandacht als belangrijk gereedschap bij de verduurzaming van het bodemgebruik. Deze naseizoen-gewassen kunnen een belangrijke rol spelen bij het voorkomen van uitspoeling van nutriënten, ze kunnen helpen bij het verhogen van het organisch stofgehalte, en groenbemesters kunnen verdichting van de bodem tegengaan. Echter, er kleven ook een paar risico’s aan; bij een weinig doordachte keuze kan een groenbemester ziekten en plagen de winter door helpen, en het is van belang te voorkomen dat een groenbemester een onkruid kan worden in het volgende seizoen.

Strokenteelt is een teeltsysteem waarin minimaal 2 gewassen worden geteeld in stroken welke breed genoeg zijn voor gewas specifieke mechanisatie, maar smal genoeg zijn voor ecologische interactie. Wageningen University & Research (WUR) werkt sinds 2010 aan strokenteelt onderzoek en ontwikkeling. Het demonstratie en leerobject in Valthermond is aangelegd op 6,5 hectare (130 x 500 meter) Veenkoloniale dalgrond. De demo heeft een achtjarige vruchtwisseling. In stroken van 6 meter breed worden in 2022 de volgende gewassen geteeld: cichorei, gras-klaver, wintergerst, wintergerst-wintererwt, suikermais, veldboon en twee verschillende rassen zetmeelaardappelen. Naast de 32 stroken zijn er ook 3 monoculturen aangelegd. In dit systeem is in de jaren 2020 en 2021 ervaring opgedaan met de teelt van stamslaboon, gerst-veldboon en suikerbiet.

Gerard Hoekzema, bedrijfsleider van proefbedrijf ’t Kompas (Valthermond) en Kooijenburg (Marwijksoord), zal op de groenbemesterdag vertellen over het omgaan met groenbemesters op bedrijfsniveau. Wat zijn de redenen en de drijvende kracht achter een aantal beslissingen, Gerard neemt je mee in zijn kijk op groenbemesters. Een goede groenbemester heeft een grote meerwaarde, maar vereist een weloverwogen teelt aanpak!

Op eigen gelegenheid kunt u de partners Lemken, HLB BV, Zonna, Soil Best, Kverneland, Kamp de Wild. Evers Agro en Agrifirm op de bedrijvenmarkt bezoeken.

Na afloop heeft u de gelegenheid een gratis frietje te eten. Dit wordt u aangeboden door Door WUR | Open Teelten en alle partners.